१८२६ सालमा आफ्नै मितछोरा पृथ्वीनारायण शाहको आक्रमणमा भक्तपुरका अन्तिम मल्ल राजा रणजित मल्लले हार बेहोरे । पृथ्वीनारायण भक्तपुरमा ‘राज’ भए । पराजित बैरागी रणजित काशी लागे । तर, आइतबार उनै राजा रणजितको हारको कथा लेख्ने योगेश राजले भने जित हासिल गरे । योगेश राजको ‘रणहार’ले मुलुकको सबैभन्दा प्रतिष्ठित र सर्वाधिक पुरस्कार राशी (रु. ४ लाख)कोे मदन पुरस्कार प्राप्त गर्‍यो । कस्तो थियो २५० वर्षअघिको भक्तपुर आक्रमण ? किन हारे त राजा रणजित ? ‘हिमालखबर’मा २०७५ असारमा छापिएको ‘रणहार’ समीक्षाः

स्वदेश बुझ्न स्नातकलगत्तै अमेरिकाबाट फर्किएकी उनी अहिले तस्वीर मार्फत समाज बुझाउने एक संस्था बनेकी छन्।

छालाको रङकै कारण अमेरिकाको ‘रनवे शो’ मा पटकपटक अस्वीकार गरिएकी वर्षा थापा अहिले विविधताकी प्रतिनिधि बनेकी छिन्।

केही मिठो बात गर  को यो फरक ‘भर्सन’ सुन्नेलाई नारायणगोपालले नै गाएको हो भन्दा पत्यार लाग्दैन ।

गुल्मीको विकट गाउँ अमरपुरको ठिटो जसै पासपोर्ट बनाउन परराष्ट्र हुँदै शिक्षा मन्त्रालय पुग्छन्, उनले आफू गैरकानूनी भएको पाउँछन् ।

‘सामान्य ज्ञान’ का पुस्तकहरूमा सोधिएका यी प्रश्नमा एउटै उत्तर भेटिन्छ– रणजित मल्ल । तर रणहार भन्छ, ऐनामा आफ्नो अनुहार हेर्ने अवसर रणजितका बुबा भूपतिन्द्रले नै पाइसकेका थिए ।

उर्दू जुवानका खातिर आफ्नो ठाउँमा अरुलाई पठाउने खयाली आज रहेनन् । लाग्दैछ– बाँकी नेपालले पनि खयाली गएको ‘ख्याल’ नै गरेन ।

सगरमाथा, छोयू, ल्होत्से लगायतका थुप्रै हिमालको घर खुन्दे–खुम्जुङका गाउँलेमा सरकारले नहेरेको गुनासो छ ।

आईसीसीको एसोसिएट सदस्य बनेको २२ वर्षपछि प्राप्त ‘एक दिवसीय मान्यता’ लाई जोगाइ राख्ने जिम्मेवारी खेल पदाधिकारी र सरकार दुवैको काँधमा छ ।

पुरुषले जति नै लैंगिक दुःख झेल्नु परे पनि त्यो महिलाको भन्दा कमै हुने भएकाले लैंगिक न्याय स्थापनामा पुरुषको दायित्व बढी छ।

नेपाली लोक बान्की टिपेर मन छुने सयौं गीतमा धुन दिएका सर्वाधिक सफल रञ्जित गजमेर आफ्नो सम्मानमा आयोजित कार्यक्रममा सहभागी हुन नेपाल आइपुगेका छन् ।

१८ वर्षअघि ‘हेडब्याङ्गिङ’ गर्दै स्टेज तताएकी ‘रकस्टार’ को अहिलेको चिनारी हो– मेजर डा. पुनम सिंह ।