HimalKhabar.com :: A Complete Nepali Political News Portal
दशैं साहित्य
 रेलको ‘रोमान्टिसिज्म’
 रेलको ‘रोमान्टिसिज्म’
अलका आत्रेय चूडाल
इस्ट इन्डिया कम्पनीको सेनामा भर्ती भएका र बिदामा नेपाल आउने सैनिक तथा तीर्थयात्रा गर्न एवं शिक्षा वा अन्य प्रयोजनका लागि भारत गई रेल चढेर आउने नेपालीले रेलका विविध प्रसंगका कथा ल्याउँथे।
जीवन र मृत्युको दूरी
जीवन र मृत्युको दूरी
माथिको आदेश (कविता)
माथिको आदेश (कविता)
जब आउँछ माथिको आदेश अनि शुरू हुन्छ टिप्पणीको खेल
मातृभूमिका लागि बच्चा पस्किदिने फलस्तीनी आमाहरू
मातृभूमिका लागि बच्चा पस्किदिने फलस्तीनी आमाहरू युद्ध मडारिएको फलस्तीनका कविहरूको कविता अनुवाद गरिरहँदा त्यहाँको विध्वंस, उत्पीडन र पीडाका तस्वीरले मुटु निचोरिरह्यो।
इन्द्रेनीका यी रंग
इन्द्रेनीका यी रंग कैयन् निराला प्राणीको विविध रंगको सप्तरंगी घोलबाट धरान जीवन्त बनेको थियो। ती रंगका छिर्का मेरो जीवनमा पनि परेको छ। त्यसैले इन्द्रेनीको त्यही रंग खोज्दै म घरीघरी पुरानो धरानमा फर्किरहन्छु स्मृतिको तरेलीमा।
आमाको बिदाइ (कथा)
आमाको बिदाइ (कथा) ‘बाँच्न दुई सर्को सास भए पुग्छ। त्यो मैले गरेकै छु। यो समाजले मेरा लागि सास तानिदिने-फ्याँकिदिने होइन। यसले भोलिको दिनमा बाउ खोइ भनी भने देखाइदिउँला। मरेछ भने कथा भनिदिउँला।’
इरेजर (कथा)
इरेजर (कथा) कहाँ आफू देश बनाउने कुरा सोच्दै गरेको मान्छे, कहाँको यो घटिया गाली! शरम र घिनले मैले भुइँतिर हेरें। त्यस्तो शब्द बोलेकामा उनले कत्ति पनि अप्ठ्यारो मानिनन्।
कविता भएर काठमाडौं आऊ, जयगाउँ!
कविता भएर काठमाडौं आऊ, जयगाउँ! हरिभक्त कटुवालले रक्सी त खूब खाए होलान् रे, तर के कविता र गीतमा उठेको उनको संवेगात्मक हिमालको उचाइसामु विश्वविद्यालयमा पनि रक्सीकै समालोचना उभिन्छ त?
यो हो प्रेम (कविता)
ककेससका कैदी
ककेससका कैदी आमाले चिठीमा लेखेकी थिइन्, “म दिनदिनै बूढी हुँदै छु। मर्नुअघि आफ्नो प्यारो छोरालाई एक पटक भेट्ने इच्छा छ। घर आऊ र मेरो जीवनलाई बिदाइ गर...।”
देश फर्किन बाँकी (कविता)
अनुहार (कथा)
अनुहार (कथा) कापेन सुबेदारतिर फर्कंदै गम्भीर बन्यो, “शिर त मेरो आमाको ढलेको छ। कसले उठाउँछ मेरो आमाको शिर? मरेको समाजले कि यो गर्जमानले?”
बतासमा हराइसकेको सास हो त्यो (गजल)
छापामारको सन्देश (कविता)
मृत्यु एक बहाना (कथा)
मृत्यु एक बहाना (कथा) कान्छा अनकनाउँदै गएर पक्सुकीको बुबालाई कोखामा खुसुक्क कोट्याएर सोध्यो, “अब लैजाऊँ कि कसैलाई पर्खनु छ हाउ काका?”
एक जीवन प्रेम (कथा)
एक जीवन प्रेम (कथा)
गी द मोपासाँ
“यो सम्पूर्ण संसारमा मेरा लागि एक मात्र पुरुष उनी थिए। अरूको त मलाई अस्तित्वको ज्ञान समेत थिएन भन्दा हुन्छ।”
सपना विपनाको विरुद्धमा (कविता)
सपना विपनाको विरुद्धमा (कविता)
पल्लो क्याबिन (कथा)
पल्लो क्याबिन (कथा)
मुटुको अनुरोध र दिमागले आदेश दिएपछि मैले उनको अनुहार हेर्न पटकपटक खोजें। उनलाई बोलाउन पनि खोजें, खै किन हो बोली फुटेन।
छातामुनिको बोको (कथा) ‘आज म खाली हात छैन’ भन्दै उसले टेबुलमुनिबाट हात छिरायो। खाम रहेछ। खोली हेरें। छक्क परें। बोकाहरू पनि बाठा भएछन्।
छब्बीस कोठीकी चन्द्रमा (कथा)
छब्बीस कोठीकी चन्द्रमा (कथा) चन्द्रमाको असर्फी जडित आभामा पूरै धर्ती मानौं बेहोशीमा डुबेको छ र त्यही आभामा कोठीको बरन्डामा चलमलाइरहेको छ अर्को एक जोडी आकृति।
समय बगिरहेको सडक (कविता) यहींनेर समय बगिरहेको सडकले दिनेछ तिम्रा यात्राहरूलाई, एक पाइला पहिचान एक माइल माया र एक पृथ्वी प्रकाश।
तिमीसँग भेट्ने हतारो मलाई (गजल)
हामीलाई अत्याउने मेघ हस्याङफस्याङ गर्दै हिंड्दा मेघले चम्काएको बिजुली पृथ्वी थर्कने गरी गर्जन्थ्यो। यो गर्जन मैले काठमाडौं अथवा मधेशबाट सुनेको गर्जनभन्दा कता हो कता डरलाग्दो थियो।
नछोइने बतास (कथा)
नछोइने बतास (कथा) ‘छिटो भगाएर लैजाऊ बाहुन’ भनेर गनगन गरिराख्थी। तर म भगाउने सुरमा थिइनँ। म उपाध्याय बाहुनको छोरो पो! कसैले भनिदेला- जमाना कहाँ पुगिसक्यो, तँ जातमा अड्केर बस्छस्?
सुनको सिक्री (कथा) “हेर भाइ, म आफैं पुलिस हुँ, मेरो घरायसी कुरा हो। तिमीले गरेनौ भने नक्कली घाउ बनाएर मागी हिंड्ने केसमा थुन्दिन पनि सक्छु।”
एउटा मान्छे (कविता) को होला त्यो मान्छे, जो घण्टौंदेखि निदाइरहेको छ ढुङ्गाको सिरानी हालेर?
बाँच्न गाह्रो कम्युनिस्टपुत्र भएर मेरो बाको कष्टकर जीवनले भन्छ, एउटा सच्चा कम्युनिस्ट भएर बाँच्नु कति गाह्रो थियो। मेरो आफ्नै हुर्काइको अनुभवले पनि भन्छ, कम्युनिस्टको छोरा भएर बाँच्नु झन् गाह्रो थियो।
च्याङ्ग्रासँगै आउने ती दशैं
च्याङ्ग्रासँगै आउने ती दशैं दशैंमा च्याङ्ग्राको ठाउँमा खसीको इन्तजाम भए पनि महँगो मूल्यकै सही एकै छाक च्याङग्राको मासुको झोल र भात नखाँदासम्म दशैं आए जस्तै लाग्दैन।
काठमाडौंसित (कविता) थाकेको छु तथापि छैन कहिल्यै आरामको साइत, म‌ैले लड्नु छ जिन्दगीभरि अझै यो काठमाडौंसित।
दशैंको मःम
दशैंको मःम मःमको खास स्वाद थाहा पाउन चाहिं अचारमा नचोपी र टुक्रा नपारी सिङ्गै मःम मुखमा हुल्नुपर्छ। अचारसचार त शृङ्गार हुन्।