HimalKhabar.com :: A Complete Nepali Political News Portal
सम्झना
पुतली अध्ययनको आधार बसाउने ‘पुतली बाजे’
पुतली अध्ययनको आधार बसाउने ‘पुतली बाजे’
महेश्वर आचार्य
पुतली अध्ययनको आधार बसालेका कोलिन फिलिप स्मिथले नेपालमै अन्तिम सास लिने चाहना अनुसार नै ८७ वर्षको उमेरमा पोखरामा देहत्याग गरे।
सुवासलाई सम्झँदा
सुवासलाई सम्झँदा
व्यवहारमा लचक, संविधान र कानूनको दायराको पहरेदार र पालक अनि विचार र सांगठनिक अनुशासनका खम्बा थिए, सुवास नेम्वाङ।
हँसमुख आत्मालोचकसँग अन्तिम भेट
हँसमुख आत्मालोचकसँग अन्तिम भेट
राजेन्द्र पराजुली दाइको अवसानसँगै नेपाली साहित्य र पत्रकारिता क्षेत्रले एक स्वाभिमानी आलोचक गुमाएको छ।
हामीबीच मगमगाइरहेका सुवास
हामीबीच मगमगाइरहेका सुवास परस्पर विरोधी धारणाहरू सुन्दै, सम्झाउँदै र समन्वय गर्दै सहमतिमा ल्याउने काममा सुवास नेम्वाङको शान्त, संयमित, सबैका कुरा सुन्ने तर सही कुरामा अडेर आफ्नो मान्यता नछोड्ने स्वभाव र चरित्रले निर्णायक भूमिका खेलेको थियो।
‘यति चाहिं स्रोतले भनेको भनेर लेख्नू’
‘यति चाहिं स्रोतले भनेको भनेर लेख्नू’ सुवासचन्द्र नेम्वाङ नेताहरूसँग मात्रै होइन पत्रकारसँग पनि सहमति, सहकार्य र संवादकै कुरा गर्थे।
तुलसीलाल अमात्यले जब एउटै प्रश्नकाे उत्तर २५ पेज लेखे
तुलसीलाल अमात्यले जब एउटै प्रश्नकाे उत्तर २५ पेज लेखे तुलसीलालले लेख्दै जाँदा पहिलो प्रश्नको उत्तरमै २५ पेज भरेछन्। पहिलो प्रश्नको उत्तर लेख्दैमा डेढ घण्टा बितिसकेको थियो। बाँकी रह्यो डेढ घण्टा।
रहस्यहरूको गर्भमा एउटा रकस्टार
रहस्यहरूको गर्भमा एउटा रकस्टार प्रायः कालो ब्याग सहित कालो ज्याकेट र कालो जिन्समा देखिने रोबिन तामाङ खासमा एक रकस्टार थिए। अभिनेता थिए। एक भला मानुष थिए।
सबाल्टर्नका स्वर रञ्जित गुहा
सबाल्टर्नका स्वर रञ्जित गुहा सबाल्टर्न अध्ययनसँगै जोडिएर आउने नाम हो, रञ्जित गुहा। उनी २०औं शताब्दीको भारतका महान् इतिहासकार र राजनीतिक चिन्तकहरूको सूची बनाउँदा पहिलो पंक्तिमै आउँछन्।
भीसी रामबहादुर लिम्बूले लडेको बोर्नियो युद्ध
भीसी रामबहादुर लिम्बूले लडेको बोर्नियो युद्ध बेलायतको सर्वोच्च युद्धपदक ‘भिक्टोरिया क्रस’ प्राप्त गर्ने १३ जनामध्ये रामबहादुर लिम्बू अन्तिम गोर्खा हुन्। इन्डोनेशिया-मलेशिया (बोर्नियो)मा भएको विद्रोह दबाउने क्रममा सन् १९६५ मा देखाएको बहादुरी बापत भीसी प्राप्त गरेका थिए।
रेडियो किन्नरी कृष्णा
रेडियो किन्नरी कृष्णा कृष्णा मामुली रेडियोकर्मी थिइनन्। रेडियोमा बोल्दा प्रत्येक शब्दको सम्मान उत्तिकै गर्थिन्।
एक विवेकी बहुआयामी
एक विवेकी बहुआयामी पेशाले चिकित्सक भए पनि मथुरा सर एकसाथ धेरै थिए। तर, सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण चाहिं उनी इमानदार थिए जसको हृदयमा सधैं समुदाय थियो।
मथुरा श्रेष्ठले कृष्णप्रसाद भट्टराई र मदन भण्डारीलाई घरमा बोलाएर राखेको त्यो प्रस्ताव
मथुरा श्रेष्ठले कृष्णप्रसाद भट्टराई र मदन भण्डारीलाई घरमा बोलाएर राखेको त्यो प्रस्ताव खाना खाइसकेपछि डा.मथुराबाटै कुरा शुरू भयो। उहाँले भूमिका नबाँधी कृष्णप्रसाद भट्टराईजीलाई भन्नुभयो, “अब प्रजातन्त्रलाई स्थापित बनाउन जनआन्दोलनका मुख्य शक्तिबीच सहयोग र सहकार्य गर्नुहोस्। जनआन्दोलनको समझदारी जस्तै निर्वाचनमा पनि गरे राम्रो। नभए दरबारियाको षड्यन्त्रमा पर्ला देश ।” 
एक बेजोड नागरिकको सम्झना
एक बेजोड नागरिकको सम्झना पेशागत निष्ठामा कुनै कमी आउन नदिईकन समग्र समाज सुधारका लागि स्वतन्त्र तरीकाले सधैंभरि लाग्नुभयो। आजको विभाजित समाजमा मथुराप्रसाद श्रेष्ठको त्याग र समर्पणको स्मरण झनै आवश्यक छ।
विस्मृतिमा कतै हराई नजाऊन् शहीद सुकदेव गुरुङ
विस्मृतिमा कतै हराई नजाऊन् शहीद सुकदेव गुरुङ चेतनाको मसाल सल्काउने कतिपय विद्रोह र तिनका नेता विस्मृतप्रायः छन् जसबारे सम्झाइरहन, झक्झकाइरहन जरुरी भएको छ। तिनैमध्ये एक हुन्, सुकदेव गुरुङ।
जसले नेपाली मुद्रा प्रचलनमा ल्याए
जसले नेपाली मुद्रा प्रचलनमा ल्याए नेपाल राष्ट्र ब्यांकको पहिलो गभर्नरका रुपमा हिमालयशमशेर जबराले भारतीय मुद्राको विस्थापन गरी नेपाली मुद्रा चलाउने तथा विनिमय दर निर्धारण गर्ने महत्त्वपूर्ण कार्य गरेका छन्।
दुई विलक्षण बहादुर
दुई विलक्षण बहादुर
वसन्त थापा
पुस २१ गते जन्मिए हर्क गुरुङ र माघ ४ गते डोरबहादुर विष्ट। यी दुवै धरोहरको जन्मदिनलाई लोकले कसरी सम्झिएला, लेखक वसन्त थापाले भने यसरी शब्दश्रद्धा अर्पण गरेका छन्।
एक कर्मशील शब्दकर्मी
एक कर्मशील शब्दकर्मी
धर्म र संस्कृतिका तत्त्वहरूको अनुवाद हुनै सक्दैन भनेर सबैले स्वीकार गरेकै छन्। त्यसैले अचेल धर्मलाई ‘धर्मा’, वेदलाई ‘वेदा’, आयुर्वेदलाई ‘आयुर्वेदा’, योगलाई ‘योगा’ लेख्ने गरिन्छ।
सत्यमोहन हुनुको सार
सत्यमोहन हुनुको सार
शतायु पार गरेका सत्यमोहन सरको भौतिक अवसान पक्कै आश्चर्य होइन र त्यसमा विस्मात गरिरहनुपर्ने कुनै कारण पनि छैन। तर, दु:ख यस अर्थमा छ कि, उहाँको अवसानसँगै हामीले एउटा वटवृक्ष गुमायौं र शून्यता अनुभूत गरिरहेका छौं।
भाइकाे शव बाेकेर विदेशबाट फर्किँदा...
भाइकाे शव बाेकेर विदेशबाट फर्किँदा... मलाई विश्वासभन्दा पनि झट्का लाग्यो। यो कसरी भयो? भाइलाई अस्पतालमा शान्त रूपमा सुतेको देखेर आँखा रसाए। ऊ सामान्य देखिन्थ्यो भने तातै थियो।
नवीन्द्रराज जाेशी जसले नेपालमा विद्युतीय गाडी भित्र्याए
नवीन्द्रराज जाेशी जसले नेपालमा विद्युतीय गाडी भित्र्याए ३० वर्षअघि विद्युतीय गाडी त बजारमै आएका थिएनन्। यस्तो अवस्थामा भर्खरै काठमाडौं नगरपालिकाको उपमेयर पदमा निर्वाचित भएका स्वर्गीय नवीन्द्रराज जोशी विक्रम टेम्पो विस्थापन गरी स्वच्छ परिवहनको जग बसाल्न महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्न पुगे।
सिटामोल ब्युँताउने नवीन्द्र दाइ
सिटामोल ब्युँताउने नवीन्द्र दाइ नवीन्द्र दाइसँग जनसम्पर्क गर्ने कला पनि बेजोड थियो। राजनीति गर्छु भन्नेसँग हुनुपर्ने पहिलो र अपरिहार्य गुण नै त्यही हो।
रणनीतिक विश्लेषणका प्राधिकारीको प्रस्थान
रणनीतिक विश्लेषणका प्राधिकारीको प्रस्थान रणनीतिक दृष्टिकोणबाट विश्लेषण गर्ने क्षमताका राजनीतिशास्त्री ध्रुव कुमारको अवसानले राजनीति र सुरक्षा मामिलाको संयोजनसँगै प्राधिकार प्राप्त व्यक्तिको अभाव भएको छ। 
इतिहास शिरोमणिले झेलेको त्यो आर्थिक सङ्कट
इतिहास शिरोमणिले झेलेको त्यो आर्थिक सङ्कट बाल्यकालदेखि नै पारिवारिक र आर्थिक सङ्कट झेल्दै आएका इतिहास शिरोमणि बाबुराम आचार्यले जीवनको उत्तरार्द्धमा आँखाको ज्योति गुमाउँदा पनि इतिहासको अन्वेषण गरी ज्ञानको ज्योति फिंजाउन छोडेनन्।
आधुनिक नेपाली रङ्गमञ्चका जन्मदाता
आधुनिक नेपाली रङ्गमञ्चका जन्मदाता पर्दा, प्रकाश र ध्वनिका माध्यमले नेपाली रङ्गमञ्चलाई आधुनिक स्वरूप दिएका प्रचण्ड मल्लले पछिल्लो पुस्तालाई त्यो सीप हस्तान्तरण मात्र गरेनन्, थुप्रै कलाकार समेत जन्माए।
स्नेही अभिभावक कमलप्रकाश
स्नेही अभिभावक कमलप्रकाश बुबाको जागीर खोसिनुका साथै घर लिलामीमा परेपछि आर्थिक सङ्कट आइलाग्यो। अनि जेठा छोरा कमलप्रकाशले पारिवारिक जिम्मेवारी उठाउँदै टाइपिस्ट क्लर्कको जागीर शुरू गरे। 
जसको मृत्युले हङकङेली नेपाली समुदायलाई शोकमा डुबायो
जसको मृत्युले हङकङेली नेपाली समुदायलाई शोकमा डुबायो किसन राईको निधनले हङकङको नेपाली समुदाय अभिभावक गुमाएको टुहुरो जस्तै बनेको छ। यो क्षतिको भर्पाई हुन कठिन छ।
सम्झनामा पहिलो इतिहास-संशोधक
सम्झनामा पहिलो इतिहास-संशोधक राममणिको देहान्त भएको ५० वर्षसम्म केशवमणिले सम्हालेर राखेको शान्ति निकेतन पुस्तकालयको जिम्मेवारी अब कसले लेला भन्ने खुलदुली मलाई लागिरहेछ।
कमला भसिन : दक्षिणएशियाकी अम्मा!
कमला भसिन : दक्षिणएशियाकी अम्मा! केटीहरू भन्थे, ‘कमला छोरी गुमाएर पीर नगर, हेर त कति छौं तिम्रा छोरीहरू’ तर आज हामीले कमला नै गुमायौं। हाम्रो साझा अम्मा गुमायौं। कमलाले धेरै मानिसको जीवनमा रिक्तता छोडेर गइन्।
इतिहासकार शंकरमान राजवंशी, जसको मृत्यु कुनै खबर बनेन!
इतिहासकार शंकरमान राजवंशी, जसको मृत्यु कुनै खबर बनेन! कुनै एक विषयमा दक्षता हासिल गर्दैमा इतिहास लेखनको क्षेत्रमा काम गर्न सकिँदैन। भाषा, ज्योतिष विज्ञान, गणित, विज्ञान, लिप्यन्तर, रूपान्तर, भाषान्तर, व्याख्या, विवेचना जस्ता विषयमा दक्षता हुनैपर्छ। शंकरमान तिनैमध्येका एक थिए।
प्रिय दानिश, अब कसले सुनाउँछ तिमीले जस्तो कथा–व्यथा ?
प्रिय दानिश, अब कसले सुनाउँछ तिमीले जस्तो कथा–व्यथा ? ऊ मेरो श्रीमतीलाई पनि राम्ररी चिन्थ्यो। सन् २०१३ मा बैंककमा एउटा तालिममा मैले श्रीमतीलाई सँगै लगेको थिएँ, त्यो वेला भर्खरै हाम्रो बिहे भएको थियो। दानिशले हामी दुई जनाको फोटो खिचिदिएको थियाे, सम्झँदा त्यो हिजो जस्तै लाग्छ। तर, अचम्म आज ऊ छैन।