HimalKhabar.com :: A Complete Nepali Political News Portal
तिहारको जुवा : बीपीले प्रतिबन्ध लगाए, त्रिभुवनले खोले
तिहारको जुवा : बीपीले प्रतिबन्ध लगाए, त्रिभुवनले खोले
संस्कृति भैरव रिसाल
२००८ सालमा तत्कालीन गृहमन्त्री बीपी कोइरालाले जनताको हित गर्दैन भनी प्रतिबन्ध लगाएको जुवा अर्को वर्षको तिहारमा ‘मनोरञ्जनका लागि’ भन्दै फुकुवा गरियो
नेपाली राजनीतिको हलचलमा ७ को संयोग
नेपाली राजनीतिको हलचलमा ७ को संयोग
२००७ देखि २०७७ सालसम्मको कालखण्ड केलाउँदा नेपालमा साना वा ठूला राजनीतिक वा सामाजिक घटनाले अंक ७ कै चक्कर काटेको देखिन्छ।
नेपालको पानीमा भारतको आँखा
नेपालको पानीमा भारतको आँखा
भारतले आफूलाई धेरैभन्दा धेरै पानी आवश्यक पर्ने अध्ययनसहित त्यसका लागि योजना बनाइरहेको मात्र छैन, विगतदेखि नै नेपालको पानीमा आफ्नो हात माथि पार्ने रणनीति चाल्दै आएको छ।
राजनीतिक चरित्रका ती चार प्रधानमन्त्री
राजनीतिक चरित्रका ती चार प्रधानमन्त्री साढे दुई दशकभन्दा लामो मेरो पत्रकारिताको अनुभवका आधारमा के पाउँछु भने, पूर्णरुपमा राजनीतिक चरित्रका प्रधानमन्त्री वा सरकार प्रमुख चार जना र आधा राजनीतिक चरित्र भएका दुई जना थिए।
मनमोहनजी भन्थे, ‘काठमाडौंमा खसीको मासु कि पैसा हुनेले खान्छ कि मूर्खले खान्छ’
मनमोहनजी भन्थे, ‘काठमाडौंमा खसीको मासु कि पैसा हुनेले खान्छ कि मूर्खले खान्छ’
प्रधानमन्त्रीज्यू, हटलाइनमा मोदीजीलाई सम्पर्क गरिहाल्नुहाेस्!
प्रधानमन्त्रीज्यू, हटलाइनमा मोदीजीलाई सम्पर्क गरिहाल्नुहाेस्! कपिलवस्तुको महली सागर, रुपन्देहीको रसियावाल खुर्दलोटन जस्ता धेरै बाँध वा बाँधजस्ता सडक बनाएर भारतले नेपालको भूभाग डुबानमा पारेको छ। त्यहाँका लाखौँ मानिस बर्सेनि समस्यामा पर्छन्। मोदी सरकारले यो समस्या सुन्नसम्म त सुनेको छ, तर समाधान गरेको छैन।
६० वर्षअघिको त्यो सुदूरपश्चिम
६० वर्षअघिको त्यो सुदूरपश्चिम राजा महेन्द्रले १ पुस २०१७ मा ‘कू’ गरेपछि त्यतिबेलाका सांसदलाई बडाहाकिम बनाएर विभिन्न जिल्ला पठाएका थिए। म २०१८ सालमा जनगणनाका लागि सुदूरपश्चिम जाँदा प्रायः जिल्लामा पूर्वी नेपाल घर भएकाहरु बडाहाकिम थिए।
डा. देवेन्द्रराज पाण्डेको राजीनामा दरबारलाई चुनौती!
डा. देवेन्द्रराज पाण्डेको राजीनामा दरबारलाई चुनौती! पञ्चायत कालको चरममा अर्थसचिव भएका डा. देवेन्द्रराज पाण्डेले अकस्मात् राजीनामा दिँदा निकै खलबली मच्चिएको थियो। दरबारले प्रधानमन्त्रीको ‘जासूसी’ मा लगाएपछि राजीनामा दिएको उनले आफ्नो आत्मकथा ‘एक ज्यान दुई जुनी’मा उल्लेख गरेका छन्।
जब दरबारले नै पत्याएन सरकारी समाचार एजेन्सी
जब दरबारले नै पत्याएन सरकारी समाचार एजेन्सी समाचार समितिलाई विश्वास नगरी राजा वीरेन्द्रको पत्रकार सम्मेलनको समाचार आफैं तयार पार्दा दरबारले लामो समय लगाएको थियो।
बीपी-मातृकाबीचको मतभेदमा यसरी खेलेछ भारतले
बीपी-मातृकाबीचको मतभेदमा यसरी खेलेछ भारतले राणा शासन ढलेपछि नेपाली कांग्रेसमा देखिएको कलहमा मातृकाप्रसाद कोइराला र बीपीबीच मतान्तर अचाक्ली थियो, जसको आडमा भारतले खेल्ने मौका पाएको थियो।
अधिनायकवादको नतिजा : राणाले राम्रो कामको पनि जस पाएनन्
अधिनायकवादको नतिजा : राणाले राम्रो कामको पनि जस पाएनन् राणाकालमा काम भएन भनौं, त्यतिका पूर्वाधार बने। केही उल्लेखयोग्य सामाजिक सुधार पनि गरिए। काम भयो भनौं, बाहिरी विश्वले फड्को मार्दा नेपाल अँध्यारोमै थियो। 
२००७ मा मात्रै पूरा भयो राजा त्रिभुवनको हवाईजहाज चढ्ने इच्छा
२००७ मा मात्रै पूरा भयो राजा त्रिभुवनको हवाईजहाज चढ्ने इच्छा काेलकाताबाट हवाईजहाज आउँदा नै राजा त्रिभुवनले चढेर काठमाडाैं उपत्यका हेर्ने इच्छा गरेका थिए, तर मोहनशमशेरले मानेनछन्। त्यसपछि २००७ सालको क्रान्तिका क्रममा शरण लिन सपरिवार भारत जाँदा मात्रै हवाईजहाज चढ्न पाए।
पञ्चायतको समाचार सङ्कलनमा अवरोध हुँदा
पञ्चायतको समाचार सङ्कलनमा अवरोध हुँदा रासस सरकारको मिडिया हो, सरकारको भनाइ जस्ताको तस्तै दिनुपर्छ भन्ने मलाई लाग्छ। जस्ताको तस्तै दिने तर टिप्पणी पनि दिन पाउनुपर्छ भन्ने मेरो माग थियो। त्यो कहिले सम्भव भयो, कहिले भएन।
जब डा.हर्क गुरुङले चिने 'शैक्षिक सामन्तवाद'
जब डा.हर्क गुरुङले चिने 'शैक्षिक सामन्तवाद' शैक्षिक सामन्तवादबारे बुझाउन मैले डा. हर्क गुरुङलाई हुम्ला भ्रमण गराएको थिएँ। त्यहाँ आयोजित कार्यक्रममा स्थानीयको गुनासो थियो, ‘जहाजले ल्याएको स्वाद र तागत नभएको बासी चामल ढुक्ने बानी लाग्यो। तिघ्रा दरो पार्ने खानेकुरा हराउँदै गए।’ 
डा. केआई सिंहको हात कि जुँगामा हुन्थ्यो, कि राइफलमा
डा. केआई सिंहको हात कि जुँगामा हुन्थ्यो, कि राइफलमा डा. केआई सिंहको संगतमा बिताएका क्षण सम्झँदा उनको व्यक्तित्व अनौठो थियो। विद्रोह गरेर चीन भागे। फर्केर आएपछि प्रधानमन्त्री भए। पार्टी खोले। पत्रिका चलाए। उनको व्यक्तित्व कहिले रहस्यमय र कहिले सिनेमा जस्तो लाग्ने। विलक्षण प्रतिभा थिए।
कता गए होलान् डोरबहादुर ?
कता गए होलान् डोरबहादुर ?
हिमालखबर विशेष भैरव रिसाल
७१ वर्षको उमेरमा बेपत्ता भएका डोरबहादुर विष्ट आज ४ माघबाट ९५ वर्ष लाग्छन्। मलाई पहिलो पटक कर्णाली पुर्‍याउने उनी नै थिए। कर्णालीलाई समृद्ध बनाइछाड्ने दृढ संकल्प बोकेका विष्ट कता हराए होलान् ?
मन्त्री गणेशमान टुँडिखेल चक्कर मार्थे
मन्त्री गणेशमान टुँडिखेल चक्कर मार्थे
गणेशमानजी साँझ प्राय सदर टुँडिखेल दुइ तीन चक्कर लगाउनुहुन्थ्यो। म पनि सँगसँगै हुन्थेँ। त्यति बेला वहाँ प्रायः मन्त्रिमण्डलका निर्णय सुनाउनुहुन्थ्यो। ती भोलिपल्टका समाचारका विषय बन्थे।
आलुको कथा र हर्क गुरुङले बुझेको ताप्लेजुङ
आलुको कथा र हर्क गुरुङले बुझेको ताप्लेजुङ
बेलायतका वनस्पति विज्ञ जोसेफ डाल्टन हुकरमार्फत् नेपालमा सबैभन्दा पहिले ताप्लेजुङमा आलु भित्रिएको रहेछ।
८२ का हुन्थे हर्क गुरुङ
८२ का हुन्थे हर्क गुरुङ ख्यातिप्राप्त भूगोल र योजनाविद् हर्क गुरुङको शुरूआती जागिरे जीवनले यस्तो संयोग जुराएको थियो, उनी र मैले एउटै कार्यकक्षमा ६ महीना पत्रकारिता कर्म गरेका थियौं।
भैरव रिसाल र भैरव अर्यालको एउटै चुल्हो
भैरव रिसाल र भैरव अर्यालको एउटै चुल्हो भैरव अर्याललाई खोई के–के समस्या थियो कुन्नी? चाँडै अस्वभाविक मृत्यु रोज्नुभयो। त्यति प्रतिभाशाली मान्छेले किन त्यति चाँडै अपहत्ते गरी मर्नु पर्‍या होला भन्ने अझै लागिरहन्छ।
‘मिनी नेपाल’ थियो नयाँ सडकको पिपलबोट
‘मिनी नेपाल’ थियो नयाँ सडकको पिपलबोट नयाँ सडक पिपलबोट भनेपछि सिङ्गो नेपालको प्रतिनिधित्व हुने युग थियो, एकताका। बाहिरबाट पहिलोपल्ट काठमाडौँ आउने जो कोही पिपलबोट पुग्थ्यो। त्यहाँ कोही न कोही चिनजानका मान्छे भेटिहालिन्थ्यो।
निरर्थक भाषणमा समय स्वाहा !
निरर्थक भाषणमा समय स्वाहा ! हाम्रा नेता र नीति निर्माताको धेरैजसो समय सभा–समारोह, भाषण र जनसम्पर्कमा बित्छ, अनि किन नहोस् त महत्वपूर्ण विकास–आयोजनाको दुर्गति ? 
पश्चिम सेतीलाई अल्झाउने नातावादको त्यो पासो 
पश्चिम सेतीलाई अल्झाउने नातावादको त्यो पासो  नेपालको विकासको गति नबग्नुमा नाता र कृपावाद पनि कारक रहेको स्मेक कम्पनीले अड्काएको पश्चिम सेती आयोजनाको नियतिले देखाउँछ। 
मातृकाप्रसादः नायव सुब्बादेखि प्रधानमन्त्रीसम्म 
मातृकाप्रसादः नायव सुब्बादेखि प्रधानमन्त्रीसम्म  २००७ सालको राणाविरोधी आन्दोलनका कमाण्डर मातृकाप्रसाद कोइराला राणाशासनकालमा वन विभागको नायव सुब्बा रहेछन्।
रूपचन्द्र विष्टको प्रेम र झोक
रूपचन्द्र विष्टको प्रेम र झोक सधैं कम्युनिष्ट विचारधारामा बाँचेका विद्रोही र सादगी स्वभावका रुपचन्द्र विष्टसँग घनिष्ट मित्रता थियो, जुन मैले काठमाडौंमा घर बनाएपछि खलबलियो।
राजाको अगाडि प्रधानन्यायाधीशलाई आच्छुआच्छु !
राजाको अगाडि प्रधानन्यायाधीशलाई आच्छुआच्छु ! राष्ट्रिय कांग्रेसका नेता हृषीकेश शाहले अदालतको मानहानि गरेको अभियोगमा मुद्दा चलाउँदै प्रधानन्यायाधीशले डा. डिल्लीरमण रेग्मी लगायतलाई जेल सजाय गरेपछि यसको तरंग दरबारसम्म पुगेको थियो।
राणाशासनमा ‘हल्लने पुल’
राणाशासनमा ‘हल्लने पुल’ राणाशासनको बेला पनि काठमाडौं खाल्डो बाहिर हल्लने अर्थात् झोलुंगे पुल बन्नुको प्रमुख कारण बिहेबारीको सम्बन्धसँग जोडिएको रहेछ। 
‘आलु आन्दोलन’ ताकाको त्यो भीमफेदी–कुलेखानी
‘आलु आन्दोलन’ ताकाको त्यो भीमफेदी–कुलेखानी २००९ सालमा मकवानपुरको भीमफेदीबाट आलु निकासी गर्दा सरकारले दुई ठाउँमा भन्सार महशुल लिएको विरुद्ध जागेको आन्दोलन चर्काउन हामी विद्यार्थी नेताका रूपमा पुगेका थियौं।
४६ सालको आन्दोलनमा पाको पुस्ताको त्यो जोश
४६ सालको आन्दोलनमा पाको पुस्ताको त्यो जोश हरेक परिवर्तनको संघर्षमा युवाको सहभागिता र नेतृत्व महत्वपूर्ण हुन्छ। तर, पञ्चायत ढाल्न प्रौढ पुस्ताको जाज्वल्यमान योगदान भुल्न मिल्दैन।
यस्तो रहेछ किरातदेखि राणा कालसम्मको शासन-प्रशासन
यस्तो रहेछ किरातदेखि राणा कालसम्मको शासन-प्रशासन लिच्छविकालमा राज्यलाई विभिन्न प्रान्तमा विभाजन गरिएको रहेछ। प्रान्त प्रमुखलाई ‘सामन्त’ भनिन्थ्यो, जसको नियुक्ति राजाले गर्ने परिपाटी रहेछ।