HimalKhabar.com :: A Complete Nepali Political News Portal
हिमाल सप्ताहान्त
कोलोम्बोमा नेपाली कलाले पछ्याएको ‘वनको बाटो’
कोलोम्बोमा नेपाली कलाले पछ्याएको ‘वनको बाटो’
उर्मिला गम्वा थारू
कोलोम्बोस्कोपले आयोजना गरेको ‘वे अफ द फरेस्ट’मा नेपाली कलाकारले पराम्परागत सीपसँगै सशस्त्र द्वन्द्वका घाउलाई कलामार्फत प्रस्तुत गरेका छन्।
‘संगीत विरोधी थिएनन् पृथ्वीनारायण शाह’
‘संगीत विरोधी थिएनन् पृथ्वीनारायण शाह’
‘मैले राणाकाललाई शास्त्रीय संगीतको सुनौलो युग भनेको छु। नेपालमा शास्त्रीय संगीत व्यवस्थित गर्ने तथा संगीतकर्मीलाई संरक्षण गर्ने जस्ता काम राणाकालमा जति अरू समयमा भएको पाइँदैन।’
‘आफूलाई जे सत्य लाग्छ, त्यो लेख’
‘आफूलाई जे सत्य लाग्छ, त्यो लेख’
‘घर चलाउने महिलाहरूको सत्य त घरभित्रै हुन्छ। यो सत्य नलेख्नु भनेको उनीहरूको अनुभवलाई मान्यता नदिनु हो।’
‘मासिन्या’ माझेरी
‘मासिन्या’ माझेरी माया-प्रेम, जीवनयापनसँगै अस्तित्वको संकटलाई मसिनो गरी केलाएको नाटक ‘मासिन्या’ ले दर्शकलाई डेढ घण्टा बाँधेर राख्छ।
प्रकृति र संस्कृतिको संगम सिक्लेस
प्रकृति र संस्कृतिको संगम सिक्लेस प्राकृतिक सौन्दर्य र सांस्कृतिक महत्त्व बोकेको सिक्लेस गाउँ समयसँगै परम्परागत सम्पत्तिलाई सम्हालेर संसारलाई स्वागत सत्कार गरिरहेको छ।
राजाले शासन हत्याएकै दिन रेडियोमा बजेको त्यो गणतान्त्रिक वार्ता सुरक्षाकर्मीका आँखा छल्दै लिइएको कांग्रेस नेता सुशील कोइरालासँगको अन्तर्वार्ताले गणतन्त्रका पक्षमा माहोल बढाएको थियो।
सामान्य लाग्ने असामान्य घटनाको कथा
सामान्य लाग्ने असामान्य घटनाको कथा भाषा र शिल्पको हिसाबले सुन्दर ‘हेभन’ उपन्यास विषयका हिसाबले पनि सामान्य मानिंदै आएको तर असामान्य घटनाहरूको वर्णन हो।
‘यौन, प्रेम र अपराध जनावरको संसारमा पनि छ’ ‘फ्रान्सेलीले राजा वीरेन्द्रलाई धेरै सोझो मान्दा रहेछन्। बेलायत र फ्रान्स जस्ता देशमा अध्ययन गरेको व्यक्तिले किन वरिपरिका मानिसका कुरा मात्र सुनेको होला, देश विकास गर्न किन नसकेको होला भन्ने लाग्दो रहेछ।’
सिक्लेसका ‘म्हिनेमै’
सिक्लेसका ‘म्हिनेमै’ सिक्लेसमा म्हिनेमै प्रथा सूचना सम्प्रेषण मात्र होइन, प्रकृतिलाई पुज्दा, पुर्खालाई सम्झिँदा गाउँसमाजलाई जोगाउँछन् भन्ने विश्वास पनि हो।
‘डोरबहादुर विष्ट फर्केपछि पुस्तकको अनुवाद देखाउँला भनेको, फर्कनु नै भएन’ ‘केही लेखकलाई आफ्नो कृति अंग्रेजीमा अनुवाद हुने बित्तिकै नोबेल पुरस्कार पाइने भ्रम छ। तर ती साँच्चै विश्वस्तरीय छन् त भन्नेमा गहिरिएर सोच्न जरुरी देखिन्छ।’
न्यूजिल्यान्डको विकास अवधारणा : जे छ त्यसैको व्यवस्थापन
न्यूजिल्यान्डको विकास अवधारणा : जे छ त्यसैको व्यवस्थापन प्रकृतिले जे दिएको छ त्यसैको व्यवस्थापन गर्नु विकास हो। विकासका लागि स्रोत छैन भन्नु खासमा विकासका लागि सोच नहुनु हो।
देश रहेन, व्यथा रहिरह्यो
देश रहेन, व्यथा रहिरह्यो देशको दशा र जनताको दुर्दशा देखाइएको उपन्यास ‘माई क्याट युगोस्लाभियामा’ यस्ता मानिसहरूको कथा कहिएको छ, जसका व्यथाहरू अमर त भए तर देश रहेन।
सीमापारिको उक्साहट र हस्तक्षेपले भड्किएको त्यो दंगा वेलाबखत साम्प्रदायिक दंगाका घटना हुने गरे पनि नेपाली समाज हत्तपत्त मारकाटकै अवस्थामा पुगिहाल्दैन। खुला सिमानाका कारण भारतबाट प्रायोजित अजेन्डा भित्र्याउने र नियोजित ढंगले उचाल्ने काम नहुने हो भने सामाजिक सद्भाव बिथोल्ने घटना भइहाल्दैन।
सुन्दरीडाँडामा सुन्दर अभियान
सुन्दरीडाँडामा सुन्दर अभियान कास्कीको बेगनास तालसँगै रहेको सुन्दरीडाँडाका किसानले जैविक विविधता जोगाउँदै रैथाने बालीको उत्पादन र बजारीकरण गरेर लाभ लिइरहेका छन्।
कोत ‘पर्व’ कि काण्ड?
कोत ‘पर्व’ कि काण्ड? पहिलो पटक १९३८ सालको दस्तावेजमा कोत पर्व भनी उल्लेख गरेको पाइन्छ भने पुस्तकमा चाहिं सर्वप्रथम २००४ सालमा प्रकाशित तोत्रराज पाण्डे र नयराज पन्तको ‘नेपालको संक्षिप्त इतिहास’ मा कोत पर्व भनी उल्लेख भएको पाइन्छ।
‘क्षमता छ भने कसैले पनि रोक्न सक्दैन’
शमशाद अहमद
‘अहिले यो देशमा केही पनि छैन, केही हुँदैन, प्लस टू गर्ने बित्तिकै विदेश उडिहाल्नुपर्छ भन्ने गरेको सुनिन्छ। तर मलाई चाहिं त्यो हदसम्मको निराश हुनुपर्ने अवस्था आएको छ जस्तो लाग्दैन। देशमै गर्न सकिने काम धेरै छन्।’
साकार हुँदै स्वरसम्राट्को सपना
साकार हुँदै स्वरसम्राट्को सपना
स्वरसम्राट नारायणगोपालले देखेको एउटा सपना उनले संसार छोडेको ३३ वर्षपछि साकार हुँदै छ।
छावा हेर्न सौराहा
छावा हेर्न सौराहा
भारत र थाइल्यान्डबाट हात्ती लिएर शुरू गरिएको सौराहाको हात्ती प्रजनन केन्द्रमा अहिले छावा हेर्न देश तथा विदेशका पर्यटकको घुइचो लाग्ने गरेको छ।
पैसा भरिएको ब्रिफकेस देखाउँदै दलालले भन्यो- ‘सरोगेसीको समाचार नलेख’ सरकार नै दलालको प्रभावमा परेर भाडाको कोखबाट जन्माइएका शिशुको तस्करीकै झल्को दिने धन्दालाई वैधता दिलाउन लागिपरेको थियो।
‘नमागी बाँच्न सकिंदैन, माग्न जाँदा मरिरहे जस्तो लाग्छ’
‘नमागी बाँच्न सकिंदैन, माग्न जाँदा मरिरहे जस्तो लाग्छ’ सदियौंदेखि मागेरै गुजारा चलाइरहेको नटुवा समुदाय सामाजिक रूपान्तरणको मार्गमा प्रवेश गर्न खोजिरहेको छ भने लोपोन्मुख जातिमा सूचीकृत गरेर रोजगारीको व्यवस्था गरिनुपर्ने आवाज उठाइरहेको छ।
“म ‘पर्फेक्सनिस्ट’ होइन, छरिएको लेखक हुँ” ‘जति मोटो लेखियो, त्यति महान् मानिन्छ भनेको भए मोटा मोटा नै लेखिन्थ्यो होला। त्यो त होइन। उपन्यासले माग्ने जति आयतन दिने हो। अनावश्यक तन्काउन त कुनै पनि इमानदार लेखकले चाहँदैन।’
घुमौं भरतपुर : यस्ता छन् प्रमुख सात गन्तव्य
घुमौं भरतपुर : यस्ता छन् प्रमुख सात गन्तव्य भ्रमण वर्ष २०२४ का लागि भरतपुर महानगरले नगर क्षेत्रका सात वटा प्रमुख गन्तव्य र ३० वटाभन्दा बढी अन्य पर्यटकीय गन्तव्यलाई प्राथमिकतामा राखेको छ।
अडिएका पाइला : रुमानी समाजको प्रतिविम्ब
अडिएका पाइला : रुमानी समाजको प्रतिविम्ब एकै बसाइमा पढ्न सकिने सरल र मिठासपूर्ण यस उपन्यासका कैयौं अनुच्छेद कविता झैं लाग्छन्। मुख्यतः युवावस्थाको प्रेम सम्बन्धलाई चित्रण गरे पनि यसले पाठकलाई प्रेमको फराकिलो भूगोलमा पुर्‍याउँछ।
जनतालाई व्यर्थ बनेका राजाका ‘सय दिन’ राजा ज्ञानेन्द्रले सत्ता हातमा लिएपछिका सय दिनमा केन्द्रित भएर प्रकाशित रिपोर्टले शाही शासन विरुद्ध आवाज उठाउन बल पुगेको थियो।
पर्वतारोहीको सहयोगले साकार एउटा सपना
पर्वतारोहीको सहयोगले साकार एउटा सपना पर्वतारोहण, हिमाली समुदाय र हिमाली गतिविधिको अभिलेख, संरक्षण र प्रवर्द्धनका लागि महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलिरहेको पोखराको अन्तर्राष्ट्रिय पर्वतीय संग्रहालय पर्वतारोहीको सहयोगको अनुपम नमूना बनेको छ।
वैरागी काइँलाको त्यो नेता अवतार
वैरागी काइँलाको त्यो नेता अवतार सर्जकका रुपमा ख्याती कमाएका वैरागी काइँला कुनै समय राजनीतिमा पनि सक्रिय थिए।
‘अभिभावक आफूलाई किताब किन्छन्, छोराछोरीलाई चटक्कै बिर्सन्छन्’ ‘हामीकहाँ बालसाहित्य लेख्नेहरूलाई खासै गनिंदैन। मिडियाले पनि बालसाहित्य र यो लेख्नेलाई ठाउँ दिएको पाइँदैन।’
दशकदेखि पछ्याइरहेको नाटकघर सपना
दशकदेखि पछ्याइरहेको नाटकघर सपना एउटा सपना पूरा हुन कति समय लाग्छ? चितवनका कलाकर्मीले नाटकघर सपना देखेको दशक बित्यो। अझै पूरा पनि भएको छैन, देख्न छोडेका पनि छैनन्।
‘महिला क्रिकेट उकास्न पुरुष टोलीलाई जत्तिकै हौसला दिइनुपर्छ’ ‘कतिसँग व्यक्तिगत तालीम लिने हैसियतसम्म हुँदैन। क्रिकेट मात्र खेलेर आउने पैसाले टिक्नै गाह्रो छ। तत्काललाई मासिक तलब १० प्रतिशत नै बढे पनि ठूलो कुरा हुन्थ्यो।’
पुस्तकको उज्यालो संसार
पुस्तकको उज्यालो संसार उपन्यासकारले प्रस्तुत गरेको संसार किताब वरिपरिका मान्छेको कथा मात्र होइन, उदासी र एक्लोपन छाडेर अगाडि बढेको जीवनको उज्यालो क्षितिज र नयाँ शुरूआतको व्याख्या पनि हो।