मुर्मी भोट्या होइनन्, तामाङ मुर्मी भोट्या होइनन्, तामाङ आइतबार, साउन १८, २०७७ ऐतिहासिक तथ्यहरुले शासकवर्गले लामो समयसम्म ‘मुर्मी भोट्या’ भनेका तामाङ काठमाडौं उपत्यकाका प्राचीन वासिन्दा भएको आधार दिन्छ । विस्तृत
के कालापानी काल्पनिक हो ? विहीबार, साउन ८, २०७७ के कालापानी काल्पनिक हो ? नैनीताल (भारत) हाईस्कूल बोर्डको परीक्षा दिएपछि अप्रिल १९५९ मा घर फर्केको पङ्क्तिकार बुबासँग तिब्बत गएर करिब एक महिनामा गाउँ फर्कंदा तिल्सी (हाल भारतीय फौजको ब्यारेक रहेको काल्पनिक कालापानी) मा उत्तर–प्रदेश राज्यको ‘आम्र्ड कन्स्टेबुलरी’का १०–१२ जवान प्रहरी तीनवटा पाल टाँगेर बसेका थिए। उनीहरूले ‘कहाँ के रहनेवाले हो ? कहाँ से आए हो ? उधर क्यों गए ?’ भन्दै कडिकडाउ गरे। गाउँ पुगेर तिल्सीमा भारतीय सुरक्षाकर्मी बसेको सुनाउँदा कसैले गम्भीरतापूर्वक लिएनन्। विस्तृत
कसरी असफल भयाे बीपीले थालेकाे भूमिसुधार? मंगलबार, साउन ६, २०७७ कसरी असफल भयाे बीपीले थालेकाे भूमिसुधार? समयले कोल्टो फेरिसकेको थियो। राजा महेन्द्र ले 'कु' गरिसकेका थिए। राजालाई राजगद्दी फिर्ता गराउन क्रान्ति गर्ने र जनताबाट निर्वाचित भएका प्रधानमन्त्री कारागार पुगेका थिए। अचम्मित ल्याडजिन्स्कीले 'किन यो परिवर्तन?' भनी सोधे। 'नाउ आई विल ह्याभ टु रिथिङ्क अफ माई कमिटमेन्ट टु कम एण्ड वर्क इन नेपाल', उनले भने । विस्तृत
जहाँ नेपाली योद्धासामु अंग्रेज फौज टिक्न सकेन आइतबार, असार २८, २०७७ जहाँ नेपाली योद्धासामु अंग्रेज फौज टिक्न सकेन वि. सं. १८७१/१८७२ मा अंग्रेज फौजलाई पराजित गर्ने क्रममा नेपाली फौजले युद्ध लड्न प्रयोग गरेको पश्चिम नेपालको जितगढी र शिवगढी किल्लाको संरक्षण र प्रवर्द्धन हुन सकेको छैन। विस्तृत
कुँवरबाट कसरी राणा बने जङ्गबहादुर? शनिबार, असार २७, २०७७ कुँवरबाट कसरी राणा बने जङ्गबहादुर? अनेकौ छल र बलले सर्वशक्तिमान प्रधानमन्त्री बने पनि तीन डोरे क्षेत्री ६ डोरे राजपुत र चौतारिया खलकसँग भातभान्सा र विहेवारी नचल्ने भएकाले उपेक्षित महसुस गर्थे । राणा बन्ने उनको प्रपञ्च यसैको परिणाम थियो । विस्तृत
‘एकीकरणपछि लिम्बूहरूलाई फकाउन गोर्खाली भारदारले मीत लगाए’ शनिबार, असार १३, २०७७ ‘एकीकरणपछि लिम्बूहरूलाई फकाउन गोर्खाली भारदारले मीत लगाए’ अरुणपूर्व भेटिएका दुई इतिहास टिपोटले पृथ्वीनारायण शाहको नेपाल एकीकरणका क्रममा भएका विविध पाटा उधिनेका छन् । विस्तृत
दीपेन्द्रले भने– बुबाज्यू प्रेरणा बक्सिन्छ, मुमाज्यू रिसानी मात्र हुन्छ शनिबार, असार १३, २०७७ दीपेन्द्रले भने– बुबाज्यू प्रेरणा बक्सिन्छ, मुमाज्यू रिसानी मात्र हुन्छ २०५७ सालको जाडो महीना । माओवादीहरूबाट आधार इलाका घोषणा गरिएको गोरखा जिल्ला । जनयुद्ध उत्कर्षमा पुगिरहेको कालखण्डमा म त्यहाँको प्रमुख जिल्ला अधिकारी थिएँ । विस्तृत
अनि बन्दछ नयाँ नेपाल ! शनिबार, असार ६, २०७७ अनि बन्दछ नयाँ नेपाल ! जबसम्म व्यक्ति राम्रो बन्दैन, तबसम्म राष्ट्र सुख, शान्ति र समृद्धिको बाटोमा अगाडि बढ्न सक्दैन भन्ने कुरा सर्वविदितै छ । त्यसैले भनिएको होला: ‘सारा विश्व बनाउने मन भए आफू बने पुग्दछ।’ विस्तृत
जंगबहादुर राणाको आदेश– कामी, सार्की र दमाईको जागिर नखोस्नू ! शनिबार, असार ६, २०७७ जंगबहादुर राणाको आदेश– कामी, सार्की र दमाईको जागिर नखोस्नू ! जंगबहादुरले लेखेथे– ‘कामी, सार्की, दमाई, कर्मी खोसे इलम पनि विग्रन्छ । कारखाना पनि विग्रन्छ । यिनलाई खोस्नु वडो अनविवेक हुन्छ, किनभने यी थोरै खाई धेरै काम गर्छन्।’ विस्तृत
पारिश्रमिक नपाएका आंशिक प्राध्यापकको त्रिविका कुलपतिलाई खुलापत्र विहीबार, असार ४, २०७७ पारिश्रमिक नपाएका आंशिक प्राध्यापकको त्रिविका कुलपतिलाई खुलापत्र अहिले राज्यले गुणस्तरीय, व्यावहारिक, प्रविधिमैत्री शिक्षामा जोडदिएको छ । यसका लागि भौतिक व्यवस्थापनले मात्र सम्भव छैन। जनशक्तिको पूर्णकालीन व्यवस्थापन विना उद्देश्यमा पुग्न सकिंदैन। विस्तृत
बाँदरमुढे नरसंहारको १५ वर्षः पीडक सत्तामा, पीडित अझै शोकमा शुक्रबार, जेठ २३, २०७७ बाँदरमुढे नरसंहारको १५ वर्षः पीडक सत्तामा, पीडित अझै शोकमा १५ वर्षअघि २०६२ साल आजकै दिन २३ जेठमा तत्कालीन नेकपा (माओवादी)को विद्युतीय धरापबाट चितवनको कल्याणपुर गाविसस्थित कल्याणपुर र बसन्तपुर बजारबीच बाँदरमुढे खोलामा सार्वजनिक बसमा सवार ३९ जनाको ज्यान गएको थियो । विस्तृत
किन दुखिरहन्छ सुगौली सन्धि ? किन बल्झिरहन्छ कालापानी ? बुधबार, जेठ २१, २०७७ किन दुखिरहन्छ सुगौली सन्धि ? किन बल्झिरहन्छ कालापानी ? इतिहास पर्गेल्दा देखिन्छ, तत्कालीन इष्ट इण्डिया कम्पनीसँग नेपाली शासकले थोरैमात्र सुझबुझ र रणनीतिक सम्बन्ध स्थापित गर्न सकेको भए आज नेपालीले कालापानीजस्तो बल्झिरहने घाउ बोकेर बाँच्नुपर्ने थिएन । विस्तृत
कसले मार्‍याे राजा वीरेन्द्रलाई ? सोमबार, जेठ १९, २०७७ कसले मार्‍याे राजा वीरेन्द्रलाई ? नारायणहिटी हत्याकाण्डको हकमा लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपालमा फेरि पनि एउटा औपचारिक अनुुसन्धान र खोजी जरूरी छ, जसले नारायणहिटीको भूतबाट हामीलाई राम्ररी छुटकारा दिलाओस् र जनताले पनि तथ्यपरक बुझाइको आधारमा यो काण्डलाई आफ्नो मनबाट पन्छाउन सकून् । विस्तृत
यस्तो थियो राजदरबार हत्याकाण्डको ‘यथार्थ विवरण’ सोमबार, जेठ १९, २०७७ यस्तो थियो राजदरबार हत्याकाण्डको ‘यथार्थ विवरण’ ‘नारायणहिटी राजदरबारको २०५८ जेठ १९ को घटना सम्बन्धमा गठित उच्चस्तरीय समितिको प्रतिवेदन’को ठहर थियो– राजदरबार हत्याकाण्डमा तत्कालीन युवराज दीपेन्द्रबाटै राजारानीसहित आफू र अन्य सात जनाको हत्या भयो । र, घटनाको सम्भावित कारण बन्यो– ‘देवयानीसँगको विवाहमा दरबारको अस्वीकारोक्ति ।’ विस्तृत
अनि सरकारले ‘म भोलि बिहान फोन गर्छु, गुडनाइट’ भनी फोन राखिबक्सियो ! : देवयानी सोमबार, जेठ १९, २०७७ अनि सरकारले ‘म भोलि बिहान फोन गर्छु, गुडनाइट’ भनी फोन राखिबक्सियो ! : देवयानी ‘नारायणहिटी राजदरबारको २०५८ जेठ १९ को घटनासम्बन्धमा गठित उच्चस्तरीय समिति’का लागि भारतका लागि तत्कालीन राजदूत भेषबहादुर थापाले देवयानी राज्यलक्ष्मी राणासँग नयाँ दिल्लीमा लिएको बयान । विस्तृत
त्यो दरबार, यो दरबार सोमबार, जेठ १९, २०७७ त्यो दरबार, यो दरबार प्रत्येक १९ जेठ आउने बित्तिकै १९ वर्षअघि २०५८ सालको त्यो त्रासदी आज पनि मस्तिष्कमा आउँछ, असाध्यै नमिठो अनुभूति हुन्छ । विस्तृत
देवयानीसँग विवाहबारे दीपेन्द्रले भनेका थिए– मुमा, आफुमुमा सबैले हुन्न भने, आइतबार बुबासँग कुरा गर्छु ! सोमबार, जेठ १९, २०७७ देवयानीसँग विवाहबारे दीपेन्द्रले भनेका थिए– मुमा, आफुमुमा सबैले हुन्न भने, आइतबार बुबासँग कुरा गर्छु ! तत्कालीन शाहज्यादा पारस शाहसँग ‘नारायणहिटी राजदरबारको २०५८ जेठ १९ को घटनासम्बन्धमा गठित उच्चस्तरीय समिति’ लिएको बयान– विस्तृत
ज्ञानेन्द्रले वीरेन्द्रलाई भनेथे, “के फूर्ति गर्छौ, तिमीभन्दा अगाडि म राजा भएको” आइतबार, जेठ १८, २०७७ ज्ञानेन्द्रले वीरेन्द्रलाई भनेथे, “के फूर्ति गर्छौ, तिमीभन्दा अगाडि म राजा भएको” मलाई रानी रत्नले भन्नुभएको वीरेन्द्रले ज्ञानेन्द्रको घाँटी समातेर झन्डै मारेका थिए रे ! “के फूर्ति गर्छौ, तिमीभन्दा अगाडि म राजा भएको” भनेर ज्ञानेन्द्रले भनेकाले झगडा परेको रहेछ । विस्तृत
पहिलो विश्वयुद्धमा नेपाली नौजवान पठाउने चन्द्रशमशेरको त्यो सनद आइतबार, जेठ ११, २०७७ पहिलो विश्वयुद्धमा नेपाली नौजवान पठाउने चन्द्रशमशेरको त्यो सनद राणा प्रधानमन्त्रीहरू वीरशमशेर र चन्द्रशमशेरले सत्ता जोगाउनकै लागि रिक्रुट भर्ती मार्फत नेपाली नौजवानहरू अंग्रेजलाई समर्पण गरे । त्यहींबाट शुरू भयो, नेपाली दुःखको जग अर्थात् लाहुर जाने परम्परा । विस्तृत
'लिपुलेकसहितको लिम्पियाधुरा नेपालकै हो, भारतले झेल गर्‍यो' (भिडियोसहित) आइतबार, वैशाख २८, २०७७ 'लिपुलेकसहितको लिम्पियाधुरा नेपालकै हो, भारतले झेल गर्‍यो' (भिडियोसहित) पश्चिम सिमानाको महाकालीको मुहानमा भारतले झेल गरेर हाम्रो भूमिलाई कब्जा गरे पनि लिपुलेक सहित लिम्पियाधुरा नेपालको हो भन्ने प्रशस्त प्रमाण छन्। विस्तृत
सुरजपुरा काण्डः मुश्किलले बाँचेका थिए गिरिजाप्रसाद काेइराला र शेरबहादुर देउवा आइतबार, वैशाख २८, २०७७ सुरजपुरा काण्डः मुश्किलले बाँचेका थिए गिरिजाप्रसाद काेइराला र शेरबहादुर देउवा साढे तीन दशकअघि रुपन्देहीको सुरजपुरामा नेपाली कांग्रेसको कार्यक्रममा सरकारद्वारा संरक्षित जत्थाले आक्रमण गर्दा दुई जनाको मृत्यु भएको थियो भने २ सयभन्दा बढी घाइते भएका थिए। घटनामा गिरिजाप्रसाद कोइराला, शेरबहादुर देउवा लगायतका कांग्रेसका नेताहरू भने मुश्किलले जोगिएका थिए। विस्तृत
नेपालीमूलका रामसिंह, जसले भारतको राष्ट्रिय गान ‘जन गण मन’को धुन रचे विहीबार, वैशाख १८, २०७७ नेपालीमूलका रामसिंह, जसले भारतको राष्ट्रिय गान ‘जन गण मन’को धुन रचे रामसिंहले नै रवीन्द्रनाथ ठाकुरद्वारा लिखित आजको राष्ट्र गीत 'जन गण मन अधिनायक जय हे' को हिन्दी रुपान्तर 'शुभ सुख चैनकी बरखा बरसे, भारत भाग्य है जागा' लाई अहिले गाइने धुनमा सुर हालेका थिए। विस्तृत
'रोग त रोगै हो तर कस्तो खाले रोग हो यो, मसिया !' बुधबार, वैशाख ३, २०७७ 'रोग त रोगै हो तर कस्तो खाले रोग हो यो, मसिया !' मनोहरापारि दिनहुँ सयभन्दा बढीको ज्यान गइरहेको समाचार सुनेर राजा भूपतीन्द्र मल्ल तर्से । महामारी पहिले पनि हुन्थे । तिनले टोलका टोल, इलाकाका इलाका पनि सखाप पार्थे । ...तर अहिले उठेको महामारीका लक्षण अनौठा थिए । विस्तृत
३० वर्षअघिको त्यो घर्षण (१५ तस्वीर) बुधबार, चैत २६, २०७६ ३० वर्षअघिको त्यो घर्षण (१५ तस्वीर) सत्ता मात्रको प्रतिस्पर्धा, माओवादी हिंसा, राजनीतिक संक्रमण, कुशासन, लोकरिझयाँई, आसेपासे पूँजीवाद चुलिएको कालखण्ड’– पछिल्लो ३० वर्षलाई एक वाक्यमा सम्झ्नुपर्दा संभवतः धेरैको मनमस्तिष्कमा आउने कुरा यिनै हुन् । परिमाणतः सरकार नागरिकका लागि बन्न सकेन्, राजनीतिक दल भन्नु नै सत्ताका पर्याय झैं बन्न पुगे । विस्तृत
नेपाल–भोट युद्ध तयारी: सित्तैमा काममा जोताएको गुनासो शुक्रबार, फागुन २३, २०७६ नेपाल–भोट युद्ध तयारी: सित्तैमा काममा जोताएको गुनासो तराईबाट संकलन गरेर हेटौंडामा जम्मा पारिएको चामल भीमफेदी पुर्‍याउन भरियाको मात्र अभाव थिएन, गोरुगाडा हिंड्न सक्ने बाटो समेत नहुँदा ढुवानीमा समेत समस्या परेको थियो। विस्तृत
नेपाल–भोट युद्ध तयारी: रसद उठाउन झन्झट शुक्रबार, फागुन ९, २०७६ नेपाल–भोट युद्ध तयारी: रसद उठाउन झन्झट तराईका जिल्लाबाट चामल जम्मा पारिसकेपछि हेटौंडा हुँदै भीमफेदीमा पुर्‍याउन ढुवानीको समस्या देखिएको थियो। विस्तृत
सैन्य इतिहासमा गर्नैपर्ने परिमार्जन शुक्रबार, फागुन २, २०७६ सैन्य इतिहासमा गर्नैपर्ने परिमार्जन पूर्वमा सिक्किमको ‘न्याय गाउँ’ देखि पश्चिममा काँगडासम्मको भ्रमणमा नेपाली युद्ध इतिहासबारे धेरै तथ्य भेटिए, जसबारे गहन खोज र पुनर्मूल्यांकन गरेर छोपिएका पाटो र पात्रहरूलाई न्याय दिन जरूरी छ। विस्तृत
नेपाल–भोट युद्ध तयारी: भीमफेदीमा रसद ल्याउन जोड शनिबार, माघ २५, २०७६ नेपाल–भोट युद्ध तयारी: भीमफेदीमा रसद ल्याउन जोड तराईबाट हेटौंडाको गोदाममा थुपारिएको चामल भीमफेदी ल्याउन गोरुगाडा र घोडाको ज्याला पठाएका प्रधानमन्त्री जङ्गबहादुर राणाले समयमै ढुवानी नभए जरिवाना गर्ने चेतावनी दिएका थिए। विस्तृत
नेपाल–भोट युद्ध तयारी: अन्न राख्ने ठाउँको अभाव शुक्रबार, माघ १०, २०७६ नेपाल–भोट युद्ध तयारी: अन्न राख्ने ठाउँको अभाव युद्धका लागि बन्दोबस्त मिलाउन केरुङमा खटिएका मेजर दलजित बिष्टले पनि बाटो, पुल, अन्न राख्ने गोदामघर, सैनिक बस्ने थर्पु (शिविर) निर्माणमा भएको प्रगति विवरण चिठी मार्फत प्रधानमन्त्रीलाई पठाएका थिए । विस्तृत
नेपाल–भोट युद्ध तयारी: तराईको चामल स्याफ्रु गोदाममा शुक्रबार, पुस २५, २०७६ नेपाल–भोट युद्ध तयारी: तराईको चामल स्याफ्रु गोदाममा रसुवाको स्याफ्रुमा खटिएका मेजर कप्तान महारुद्र खत्रीलाई तराईका बारा, पर्सा, रौतहट र सर्लाही जिल्लाबाट ल्याइएको अन्न भरेर रसिद दिने र गोदाममा राख्ने जिम्मा दिइएको थियो । विस्तृत
नेपाल–भोट युद्ध तयारी: पूर्वाधार निर्माणमा जङ्गबहादुरको निर्देशन विहीबार, पुस १०, २०७६ नेपाल–भोट युद्ध तयारी: पूर्वाधार निर्माणमा जङ्गबहादुरको निर्देशन केरुङमा बाटो, पुल, सैनिक बस्ने थर्पु र रसदघर बनाउन खटिएका मेजर द्वयबाट कामको प्रगति विवरण बुझेपछि प्रधानमन्त्री  जङ्गबहादुरले थप तजबिज मिलाउन निर्देशन दिए। विस्तृत
नेपाल–भोट युद्ध तयारी: केरुङको खबर शुक्रबार, मंसिर २७, २०७६ नेपाल–भोट युद्ध तयारी: केरुङको खबर भोटसँग युद्धका लागि बाटो मर्मत गर्न र अन्य बन्दोबस्त मिलाउन केरुङमा खटिएका मेजर सताराम खत्री र दलजित विष्टले त्यहाँको घटना विवरण श्री ३ जङ्गबहादुरसमक्ष पठाएका थिए। विस्तृत
पत्रकारिताका पाँच दशक: सम्झनामा पञ्चायतको त्यो जगजगी मंगलबार, मंसिर १०, २०७६ पत्रकारिताका पाँच दशक: सम्झनामा पञ्चायतको त्यो जगजगी

सेनाले घेरेर मोटरतर्फ लग्दै गरेका बीपीलाई पत्रकार दीर्घामा रहेका सिंहले सोधे “कहाँ लगेको हो तपाईंलाई ?” बीपीले थाहा नभएको बताए । यही प्रश्न सोध्दा सूर्यप्रसाद उपाध्याय भने फुस्फुसाए मात्र । हक्की स्वभावका गणेशमान सिंहले ‘जहाँसुकै लैजाओस्’ भनेर जवाफ दिए।

 विस्तृत
नेपाल–भोट युद्ध तयारी, हुम्ला र रसुवामा धपेडी शनिबार, मंसिर ७, २०७६ नेपाल–भोट युद्ध तयारी, हुम्ला र रसुवामा धपेडी

भोटसँग युद्धको तयारीका क्रममा हुम्ला सिमाना नजिकै सैन्य शिविर राख्ने उपयुक्त ठाउँ हेरिंदै थियो। रसुवामा भने तराईबाट ल्याएका अन्न धोक्रामा भरेर राख्ने चटारोले छोपेको थियो।

 विस्तृत
जङ्गबहादुरलाई जर्नेल भाइको सुझाव शुक्रबार, कात्तिक २९, २०७६ जङ्गबहादुरलाई जर्नेल भाइको सुझाव

भोटसँग नेपालले युद्धको तयारी गरिरहँदा जर्नेल बद्रीनरसिंह राणाले प्रधानमन्त्री दाजु जङ्गबहादुर राणालाई चिठी लेखेर चीन र अंग्रेजको वस्तुस्थिति देखाउँदै युद्धका लागि हौस्याएका थिए।

 विस्तृत
नेपाल– भाेट युद्ध : सैनिक बस्ने थर्पु निर्माण शनिबार, कात्तिक १६, २०७६ नेपाल– भाेट युद्ध : सैनिक बस्ने थर्पु निर्माण

भोटसँगको सीमा क्षेत्रमा अन्न र युद्धसामग्री लैजाने क्रमसँगै सैनिक बस्ने थर्पु (अस्थायी शिविर) बनाउने काम पनि धमाधम भइरहेको थियो।

 विस्तृत
महाकविको ‘नई दिल्ली फोल्डर’ आइतबार, कात्तिक १०, २०७६ महाकविको ‘नई दिल्ली फोल्डर’

मदन पुरस्कार पुस्तकालयमा रहेका विविध सामग्रीमध्येको यो फोल्डरमाथि विस्तृत अध्ययन भने हुन बाँकी नै छ ।

 विस्तृत
त्रिभुवनका भारतीय सेक्रेटरी विहीबार, असोज ३०, २०७६ त्रिभुवनका भारतीय सेक्रेटरी

नभन्दै भारतले आफ्नो नागरिकलाई राजा त्रिभुवनको सर्वाधिकार सम्पन्न सेक्रेटरी बनायो । उनले पाएका अधिकार असाधारण थिए । २००७ सालको समग्र क्रान्तिको विश्लेषण गर्दा जुद्धशमशेरको टिप्पणी दूरदर्शी र देशभक्तिपूर्ण लाग्छ ।

 विस्तृत
नेपाल–भोट युद्ध तयारी : रसद उठाउन तराईका जनतालाई नमस्कार विहीबार, असोज ३०, २०७६ नेपाल–भोट युद्ध तयारी : रसद उठाउन तराईका जनतालाई नमस्कार

प्रधानमन्त्री जङ्गबहादुर कुँवर राणाले भोटसँग युद्धको पूर्व तयारी स्वरूप हिउँदभरि रसदको जोहो गरिसक्न र बाटो, पुलपुलेसा मर्मत गर्न विभिन्न ठाउँका अधिकारीहरूलाई अह्राएका थिए।

 विस्तृत
त्यो नारायणहिटी राजदरबार, त्यो मालश्री र मंगलधुन मंगलबार, असोज २१, २०७६ त्यो नारायणहिटी राजदरबार, त्यो मालश्री र मंगलधुन

राजदरबारको दशैंको विशेष उल्लासपूर्ण दिन टीकाको हुन्थ्यो। धनुषा बैठकमा टीका कार्यक्रम चलिरहँदा दरबार परिसरमा सेनाको सांगीतिक टुकडीले मालश्री र मंगलधुन बजाइरहेको हुन्थ्यो।

 विस्तृत
अक्षताः नेपालीको मौलिक प्रचलन मंगलबार, असोज २१, २०७६ अक्षताः नेपालीको मौलिक प्रचलन

दशैंको टीकामा अक्षताको प्रयोग गरिनुको कारण विभिन्न धार्मिक मान्यतालाई आधार देखाइए पनि यो मौलिक प्रचलन भएको मानिन्छ।

 विस्तृत
खुलेको फैलिएको दशैं (केदार शर्मा) मंगलबार, असोज २१, २०७६ खुलेको फैलिएको दशैं (केदार शर्मा)

पूर्वाधार विकास तथा समाजिक र आर्थिक परिवर्तनका कारण दशैंको स्वरुप फेरिंदा यसको मूल्य कम भए जस्तो देखिए पनि मोल भने बढिरहेको छ।

 विस्तृत
रित्ता ठाउँको इतिहास: योगेश राज शुक्रबार, असोज ३, २०७६ रित्ता ठाउँको इतिहास: योगेश राज

ऐतिहासिक उपन्यास ‘रणहार’ का लागि २०७५ सालको मदन पुरस्कार प्राप्त सर्जक योगेश राजको मन्तव्य

 विस्तृत
चीनपछि ब्रिटिस सरकारलाई जङ्गबहादुरकाे पत्र मंगलबार, भदौ ३१, २०७६ चीनपछि ब्रिटिस सरकारलाई जङ्गबहादुरकाे पत्र विस्तृत
भोटसँग मिलेर बस्न नसक्ने जङ्गबहादुरको जवाफ विहीबार, भदौ १९, २०७६ भोटसँग मिलेर बस्न नसक्ने जङ्गबहादुरको जवाफ

चिनियाँ बादशाहले ‘सिमानाका राजासँग मिलिजुली रहनू’ भनेर सुझाव दिए पनि जङ्गबहादुरले भोटले मनपरी गर्ने गरेको भन्दै मिलेर बस्न नसक्ने व्यहोरा पत्र मार्फत जाहेर गरेका थिए।

 विस्तृत
कसरी भयो सुगौली सन्धि ? शुक्रबार, साउन २४, २०७६ कसरी भयो सुगौली सन्धि ?

मेची र महाकालीबीचको वर्तमान भूगोल रहनुको कारण अर्थाेक केही नभई अंग्रेजले पूरै नेपाल लिन नचाहेरै हो।

 विस्तृत
जंगबहादुरको उर्दी– ‘पूर्वी पहाडको रसद खुम्बु पुर्‍याउनू’ शनिबार, साउन १८, २०७६ जंगबहादुरको उर्दी– ‘पूर्वी पहाडको रसद खुम्बु पुर्‍याउनू’

लडाइँमा सहयोग गर्न तराईका जनतालाई आह्वानपछि प्रधानमन्त्री जंगबहादुर राणाले पहाडी भेकमा आदेशपत्र नै जारी गरेर फौजका लागि सोलुखुम्बुको गोदाममा अन्न पुर्‍याउन उर्दी दिएका थिए।

 विस्तृत
बन्ला वामपन्थी गुडाउने पाङ्ग्रा ? सोमबार, साउन १३, २०७६ बन्ला वामपन्थी गुडाउने पाङ्ग्रा ?

सत्तारुढ नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (नेकपा) ले १४ महीनाको रस्साकस्सी, छलफल र बहसपछि आफ्नो राजनीतिक दस्तावेज प्रकाशन गरेको छ । नेकपा (एमाले) र नेकपा (माओवादी केन्द्र) बीच एकता घोषणा हुँदा तय भएका सैद्धान्तिक विषयको व्याख्यामा एकरूपता कायम गर्दै राजनीतिक प्रतिवेदन सार्वजनिक गरिए पनि वैचारिक कार्यदिशाबारे सबै कुरा मिलिसकेको भने होइन । दस्तावेज छापिएसँगै यसले बहसको ढोका खोलेको छ ।

 विस्तृत
नेपाल–भोट युद्ध: तराईका जनतालाई जङ्गबहादुरकाे आह्वान शनिबार, साउन ११, २०७६ नेपाल–भोट युद्ध: तराईका जनतालाई जङ्गबहादुरकाे आह्वान

भोटतिर लडाइँ हुन लागेकाले देश बचाउनुपर्नेमा जोड दिंदै जङ्गबहादुरले विगतमा सरकारको नोक्सान गराएर भए पनि जनतालाई सुख–सुविधाको व्यवस्था गरेको, अब देशलाई परेका बेला सहयोग गर्नुपर्ने भनी आह्वान गरेका थिए।

 विस्तृत
नेपाल–भोट युद्धः केरुङ नाकामा गोदाम घर आइतबार, असार २९, २०७६ नेपाल–भोट युद्धः केरुङ नाकामा गोदाम घर

केरुङ सीमा नाकामा रसदपानी राख्न ठूला गोदामघर बनाएर अन्न किन्ने तर्खर हुँदैथियो । त्यहाँ खटिएका जमदारले अन्नको भाउ चिठी मार्फत जर्नेललाई पठाएर खरिदको आदेश पर्खेका थिए । 

 विस्तृत
नेपाल–भोट युद्ध : केरुङमा नून र अन्नको सञ्चय शुक्रबार, असार १३, २०७६ नेपाल–भोट युद्ध : केरुङमा नून र अन्नको सञ्चय

जर्नेल कृष्णबहादुर कुँवर राणाको निर्देश अनुसार केरुङमा रहेका जमदार अ‍ैमानसिंह खत्रीले युद्धका लागि नून र अनाजको व्यवस्थापन गरिरहेका थिए।

 विस्तृत