विचार

विचार

भैरव रिसाल

भैरव रिसाल

डा. केआई सिंहको हात कि जुँगामा हुन्थ्यो, कि राइफलमा डा. केआई सिंहको संगतमा बिताएका क्षण सम्झँदा उनको व्यक्तित्व अनौठो थियो। विद्रोह गरेर चीन भागे। फर्केर आएपछि प्रधानमन्त्री भए। पार्टी खोले। पत्रिका चलाए। उनको व्यक्तित्व कहिले रहस्यमय र कहिले सिनेमा जस्तो लाग्ने। विलक्षण प्रतिभा थिए।

शेखर खरेल

शेखर खरेल

विद्यासुन्दरकाे सम्पदा संहार नेपालमण्डलका रैथाने नेवार विद्यासुन्दर शाक्य आस्था अनि आनुवांशिक रूपमै सम्पदाको संरक्षक हुनुपर्ने हो। हाम्रा सामु यस्तो रणमैदान गोचर हुनु पर्ने थियो, जसमा एकातिर शाक्य सम्पदा संरक्षणनिम्ति अर्कोतिर भूमाफिया, जलमाफिया, ठेकेदार र बिचौलिया पौठेजोरी खेलिरहेका हुन्। बिडम्बना, अहिले शाक्य सम्पदा भक्षक र रैथाने नगरवासी सम्पदा रक्षकको रस्साकस्सीमा छन्।

हिमालखबर

हिमालखबर

हाम्रो भाग्यवाद कसरी विकासको बाधक छ ? जात प्रथाको इतिहास भएका कारण धर्म सापेक्ष नभएको एउटा छुट्टै जात प्रथा विकसित हुने खतरा छ, यस्तो प्रथा जहाँ सामाजिक रुपले गतिमान व्यक्तिहरु आफ्ना प्रतिद्वन्द्वी वा पछाडिबाट नजिक आइपुगेको अर्को व्यक्तिको बाटो छेकेर आफ्नो स्थिति बलियो बनाउने गर्छ।

हिमालखबर

हिमालखबर

बाहुनवादको विरोध, अवसरवादलाई निम्तो समुदायभित्रका अगुवाहरूमा व्याप्त ‘बाहुनवादी’ प्रवृत्तिले नेपालको आदिवासी जनजाति आन्दोलनलाई धरासायी बनाएको छ।

वसन्त महर्जन

वसन्त महर्जन

भाग्यवाद कि कर्मवाद ? जीवनलाई भाग्यको भरोसामा छाड्ने सामाजिक मनोवृत्तिले मानवीय क्षमता र सम्भावनालाई गिज्याएको मात्र छैन, कर्मलाई नै अवमूल्यन गरेको छ।

हिमालखबर

हिमालखबर

प्रतिनिधि सभा विघटन : यी हुन् संविधानका दरार र त्रुटि संसदीय मान्यता प्रतिकुल संसद विघटनको बाध्यात्मक प्रावधान संसारमा कतै छैन, जुन नेपालको संविधानको ‘गहिरो दरार’ हो। यहीकारण धारा ७४ अन्तर्गतको संसदीय प्रणाली र धारा ७५ एवं धारा ७६ (७) बीच बनेको खाडल सिद्धान्तले पुर्न सक्तैन।

हिमालखबर

हिमालखबर

नेपालको जातीय विविधता: समस्याको जरो कि सकारात्मक स्रोत ? जुन राष्ट्रको आधारशीला नै जातीय विविधतामा खडा छ त्यसका बासिन्दाले यसबाट तर्सिने वा आत्तिने कुनै कारण छैन। बरू यस यथार्थलाई आत्मसात् गर्नाले अघि बढ्ने बाटो पैल्याउन सहिजो हुन्छ।

भैरव रिसाल

भैरव रिसाल

कता गए होलान् डोरबहादुर ? ७१ वर्षको उमेरमा बेपत्ता भएका डोरबहादुर विष्ट आज ४ माघबाट ९५ वर्ष लाग्छन्। मलाई पहिलो पटक कर्णाली पुर्‍याउने उनी नै थिए। कर्णालीलाई समृद्ध बनाइछाड्ने दृढ संकल्प बोकेका विष्ट कता हराए होलान् ?

हिमालखबर

हिमालखबर

‘नेकपाका दुवै समूह विभाजनको अपजस लिन तयार देखिएनन्’ कुनैपनि दलले जहाँ अध्यक्ष र महासचिव हुन्छ, त्यही नै दल हुन्छ भन्नु नै दल विभाजनको आधार तयार गर्नु हो। दलको विधानको व्यवस्थाले केही महत्व राख्न सक्दछ। तर, हामीले बुझ्ने भनेको सार्वजनिक रूपमा जारी भएको कानून हो।

शेखर खरेल

शेखर खरेल

सडकबाटै संविधानवाद प्रधानमन्त्री ओली संविधानको रक्षक नभएर भक्षक सावित भइसकेका छन्। त्यसैले नागरिक तप्काको मुख्य चिन्ता ओली रहनु वा जानु होइन, संविधानको रक्षा अर्थात् संविधानवाद हो।

भैरव रिसाल

भैरव रिसाल

मन्त्री गणेशमान टुँडिखेल चक्कर मार्थे गणेशमानजी साँझ प्राय सदर टुँडिखेल दुइ तीन चक्कर लगाउनुहुन्थ्यो। म पनि सँगसँगै हुन्थेँ। त्यति बेला वहाँ प्रायः मन्त्रिमण्डलका निर्णय सुनाउनुहुन्थ्यो। ती भोलिपल्टका समाचारका विषय बन्थे।

हिमालखबर

हिमालखबर

‘प्रचण्डले कहिल्यै समकालीनहरूसँग काम गर्न सक्नुभएन, अब पनि सक्नुहुन्न’ ‘कम्युनिष्ट आन्दोलनलाई बचाउन केपी कमरेडले लिएको स्टेप कमरेड प्रचण्डले लिएको स्टेपभन्दा प्रगतिशील र व्यावहारिक लाग्यो। त्यसकारण मैले केपी ओलीलाई समर्थन गरेँ।’

ज्ञानमणि नेपाल

ज्ञानमणि नेपाल

यस्तो थियो पृथ्वीनारायणको ‘अंग्रेज नीति’ हाम्रो मातृभूमि नेपालको पूर्व इतिहासमा चाख राख्नेहरूका मनमा सधैं खेलिरहने एउटा कुरा के छ भने, पृथ्वीनारायण शाह भन्दा पहिले नेपाल कस्तो थियो ?

रघु पन्त

रघु पन्त

पृथ्वीनारायण शाहका मुसलमान सहयाेगी आजको पुस्ताले पनि पृथ्वीनारायण शाहलाई सही ढंगले बुझ्नु र एकीकरणको महत्वलाई आत्मसात् गर्नु जरूरी छ।

शेखर खरेल

शेखर खरेल

राष्ट्रियताकाे पुनर्जागरण पुनः पृथ्वीजयन्ती मनाउने सरकारी घोषणाले क्रमभङ्गता र नयाँ नेपालका नाममा ऐतिहासिक धरोहर मास्नु आफ्नै अस्तित्व नामेट पार्नु रहेछ भन्ने चेत खुलेको आभास दिलाएको छ।

वसन्त महर्जन

वसन्त महर्जन

गोरखा राज्य विस्तारकाे अनौठो अभ्यासः भौगोलिक विजय, सांस्कृतिक पराजय ! पराजित राज्यहरूलाई आफ्नो राज्यमा विलय गराउने परम्पराको विपरीत आफैं पराजित राज्यमा विलय हुन जाने अनौठो प्रवृत्ति गोरखा राज्य विस्तारमा देख्न पाइन्छ।

कमल मादेन

कमल मादेन

के जलथलमा भेटिएला त हराएको मुसे मृग ? अनुसन्धानदाताहरूका अनुसार अहिले नेपालमा मुसे मृग (इन्डियन सेभ्रोटिन) पाइने कुरामा ठूलो सन्देह छ। तर, जलथल जंगलमा खेले हुर्केका स्थानीयहरू केही वर्षअघिसम्म यो मृग आँखैअघि देखेको वर्णन गर्छन्।

मुकेश पोखरेल

मुकेश पोखरेल

‘चुरे दोहनमा व्यापारी, प्रशासन र जनप्रतिनिधिको साँठगाँठ छ’ २५ पुस २०७६ मा क्रसर उद्योगीको टिपर ठक्करबाट धनुषा, मिथिला नगरपालिका–५ का २४ वर्षीय ओमप्रकाश महतो ‘दिलीप’ले ज्यान गुमाए। दिलीप क्रसर व्यवसायीको अवैध नदी दोहन रोक्ने कार्यमा सक्रिय थिए। र, उनको यही सक्रियता मृत्युको कारण बन्यो। आफ्नै गृहजिल्ला, पुरानो निर्वाचन क्षेत्र मात्र होइन, आफ्नै चासो र चिन्ताको विषयमै काम गरिरहेका एक युवाको असमयमै भएको मृत्युले मर्माहत पूर्वराष्ट्रपति डा. रामवरण यादवसँग गएको वर्ष यही समय हिमाल खबरपत्रिकाले विशेष कुराकानी गरेको थियो। महतो मृत्युको आज २५ पुसमा एकवर्ष पुगेको तर, चूरे दोहन र स्थानीय वातावरण संरक्षणकर्मीमा उस्तै त्रास विद्यमान रहेको अवस्थामा हामीले यो अन्तर्वार्ता पुनः प्रकाशन गरेका छौं।

हिमालखबर

हिमालखबर

किन बचाउने हाम्रा हर्रो, बर्रो, यार्चागुम्बा ? आधुनिक उपचार पद्धतिले निको पार्न नसकेको कोभिड–१९ कालमा हामीलाई हाम्रै परम्परागत औषधोपचार पद्धतिले थोरै भए पनि ढाडस दिएको छ। तर, हाम्रा थुप्रै औषधिजन्य वनस्पतिलाई एक–एक गर्दै शक्तिशाली देशहरूले आफ्नो बनाइसकेको हामीलाई पत्तै छैन।

तुफान न्यौपाने

तुफान न्यौपाने

प्रधानन्यायाधीशले भनेजस्तै उनले प्रतिनिधि सभा विघटनको मुद्दा नहेरे के हुन्छ ? प्रतिनिधि सभा विघटनसम्बन्धी मुद्दाको सुनुवाइमा प्रधानन्यायाधीश संलग्न हुनैपर्ने बाध्यकारी अवस्था स्वयं प्रधानन्यायाधीश चोलेन्द्र शमशेर जबराले निम्त्याएका हुन्। कानूनले भने उनले चाहेमा मुद्दा नहेरे पनि हुने ठाउँ दिएको छ।

शेखर खरेल

शेखर खरेल

संविधान रक्षति रक्षितः ‘धर्म रक्षति रक्षितः’ अर्थात धर्मको रक्षा गरेमा नै धर्मले पनि रक्षा गर्नेछ भने झैं संविधानको रक्षा हुन सकेमा मात्र संविधानले पनि हाम्रो रक्षा गर्नेछ। त्यसैले ५ पुसको परिघटना दल, नेता वा खेमा विशेषको सरोकार मात्र होइन, समग्र संविधान रक्षाको प्रश्न हो।

भैरव रिसाल

भैरव रिसाल

आलुको कथा र हर्क गुरुङले बुझेको ताप्लेजुङ बेलायतका वनस्पति विज्ञ जोसेफ डाल्टन हुकरमार्फत् नेपालमा सबैभन्दा पहिले ताप्लेजुङमा आलु भित्रिएको रहेछ।

हिमालखबर

हिमालखबर

प्रतिनिधि सभा विघटनलाई बेलायतको संसद् विघटनसँग दाँज्न मिल्छ ? प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले ५ पुसमा गरेको प्रतिनिधि सभा विघटनलाई कतिपयले संसदीय व्यवस्थाको जननी बेलायतसँग तुलना गरिरहेका छन्। तर, बेलायतमा ‘हाउस अफ कमन्स’को विघटन यति सजिलै हुँदैन।

भैरव रिसाल

भैरव रिसाल

८२ का हुन्थे हर्क गुरुङ ख्यातिप्राप्त भूगोल र योजनाविद् हर्क गुरुङको शुरूआती जागिरे जीवनले यस्तो संयोग जुराएको थियो, उनी र मैले एउटै कार्यकक्षमा ६ महीना पत्रकारिता कर्म गरेका थियौं।

भैरव रिसाल

भैरव रिसाल

भैरव रिसाल र भैरव अर्यालको एउटै चुल्हो भैरव अर्याललाई खोई के–के समस्या थियो कुन्नी? चाँडै अस्वभाविक मृत्यु रोज्नुभयो। त्यति प्रतिभाशाली मान्छेले किन त्यति चाँडै अपहत्ते गरी मर्नु पर्‍या होला भन्ने अझै लागिरहन्छ।

तुफान न्यौपाने

तुफान न्यौपाने

प्रतिनिधि सभा विघटनबारेको सुनुवाइ संवैधानिकमा होइन, बृहत् पूर्ण इजलासमा गरौं प्रतिनिधि सभा विघटनविरूद्ध परेका रिटमाथि सर्वोच्च अदालतको संवैधानिक इजलासमा सुनुवाइ भइरहेको छ। तर, विगतका नजीर र भविष्यको मार्गदर्शनका लागि यो महत्वपूर्ण विवाद बृहत् पूर्ण इजलासबाट सुनुवाइ गर्न उपयुक्त हुन्छ। यी मुद्दालाई संवैधानिक इजलासबाट बृहत् पूर्ण इजलासमा सार्न कानूनी अवरोध पनि छैन।

केदार शर्मा

केदार शर्मा

यो मेरो टोपी हो… धोती र टोपीको न तुलना हुनसक्छ न ती एकअर्काका विकल्प हुन्। एउटा कम्मरमुनि लगाइने, लाज ढाक्ने समेत प्रयोजनको बस्त्र हो, अर्को टाउको ढाक्ने। त्यसैले टोपी वा धोती भनेर तिनलाई ‘विरोधी खेमाका’ बनाउन जरूरी छैन।

वसन्त महर्जन

वसन्त महर्जन

महामारीको अन्त्य छ ! सन् २०२० हाम्रा लागि नचाहेरै पनि ‘कोभिड–१९ वर्ष’ बन्यो । तर, २०२१ को नयाँ वर्षसँगै हामीमा नयाँ आशा जागेको छ । हरेक कुराको आदिसँगै अन्त्य निश्चित छ भन्ने बुद्धदर्शन मान्ने हो भने यो महामारीको पनि अन्त्य निश्चित छ।

शेखर खरेल

शेखर खरेल

संकट परास्त गर्ने ‘नेपाली सूत्र’ शरीरका घाउ, चोटविरुद्ध शरीरभित्रैको प्रतिरोधात्मक क्षमताले भूमिका खेलेजस्तै खराब राजनीतिका कारण सिर्जित आमनिराशालाई आशामा बदल्ने नेपालीसामु छुट्टै सामाजिक प्रतिरोध क्षमता छ ।

हिमालखबर

हिमालखबर

महामारीमा यसरी बचाउन सकिन्छ पर्यटन हामीले पर्यटन प्रवद्र्धनका लागि छोटो गन्तव्य र छिमेकी देश भुल्नु हुँदैन। र, अहिलेदेखि नै छोटो दूरीका पर्यटक दृष्टिगत गरेर बजारीकरण गर्नुपर्छ। पर्यटन एक न एक दिन त पक्कै खुल्छ। यस्तो बेला जुन देश तयार भएर बस्छ, फाइदा उसैले लिने हो।

1 2 3 4 5 Next