HimalKhabar.com :: A Complete Nepali Political News Portal
हिमाल खबरपत्रिका
अप्रीतिको दंश भोग्दै मैथिली सङ्गीत
अप्रीतिको दंश भोग्दै मैथिली सङ्गीत
धीरेन्द्र प्रेमर्षि
मिथिलाका सबैखाले कलाजन्य वैशिष्ट्य यतिखेर संरक्षकविहीनताले सङ्कटापन्न छन्। यस्ता सम्पदाका संरक्षक जनता नै हुन्।
छोरीले लेखेका आमाहरूको इतिहास
छोरीले लेखेका आमाहरूको इतिहास
आमा, हजुरआमाहरूको बालविवाह, बहुविवाह देखेसुनेका चेलीहरूले लेखेका यी लेख आमा–छोरीका सम्बन्धमा मात्र सीमित छैनन्, जिज्यू आमा र नातिनी पुस्तासम्म जोडिएका छन्।
महाकाली कि भैरवी?
महाकाली कि भैरवी?
अनादि कालदेखि महाकाली वारिपारिका मानिसहरू कतै साँघु, डुङ्गा, तुइन त कतै पौडेर ओहोरदोहोर गरिरहेकै छन्, लोकसाहित्य र नृत्यबाट मायालु फकाएकै छन्। तर, राजनीतिले यो साइनोमाथि बारम्बार प्रहार गरिरहेको छ।
कसको देश?
कसको देश? देश सबैको साझा होस् भन्नु भावुकतामा बहनु हो त? के भावुकताको धरातलमा उभिएर देशबारे काल्पनिकी बनाउन सकिँदैन? के भावुकता तर्कविरोधी मात्रै हुन्छ?
मनोपरामर्शको आपराधिक धन्दा
मनोपरामर्शको आपराधिक धन्दा मनोविज्ञानको पूर्ण अध्ययनै नगरेका र सामान्य तालीम लिएकाहरूले खुलेआम ‘मनोपरामर्श सेवा’ चलाइरहँदा बिरामीहरूले पैसा मात्र होइन, जीवन नै गुमाइरहेका पनि हुन सक्छन्।
जीवन सिकाउने आँख छें 
जीवन सिकाउने आँख छें  महामारीका वेला तीव्र खोजी भएको वैकल्पिक शिक्षण प्रणाली बन्न सक्ने हाम्रै आदिवासी शिक्षण विधिहरू भने उपेक्षामा परिरहे।
‘निजगढ नजीर’ पालनाको प्रश्न
‘निजगढ नजीर’ पालनाको प्रश्न निजगढ विमानस्थल निर्माण सम्बन्धी अदालतको फैसला किन्तु–परन्तु विना अक्षरशः पालना गरिनुपर्छ।
ठूला भ्रष्टाचारीलाई सुनियोजित उन्मुक्ति
ठूला भ्रष्टाचारीलाई सुनियोजित उन्मुक्ति मुद्दा हारे पनि एक तहमाथिको अदालतमा पुनरावेदन गर्न सकिने सर्वमान्य सिद्धान्त लत्याउँदै आएको अख्तियारले सन्देहपूर्ण फैसलामा समेत पुनरावेदन नगरी अभियुक्त उम्काइरहेको छ।
के थियो साइनिङपाथ?
के थियो साइनिङपाथ? सबै देखेर-सिकेर चकित परेका गोन्जालो थियानानमेन स्क्वायरमा माओको भाषणले तरङ्गित बनेका थिए, “क्रान्ति शुरू गर्न खासै केही चाहिँदैन, बलियो मानसिकता बनाए पुग्छ।”
विमानस्थलका नाममा ‘लुटिएका’ जनता
विमानस्थलका नाममा ‘लुटिएका’ जनता धरानबासीलाई विमानस्थलको आशसँगै त्रासमा पारेर सस्तोमा सात बिघा फुत्काएको यती समूह विमानस्थल नबन्ने भएपछि कबोले अनुसार जग्गा फर्काउनु साटो बेच्ने तयारीमा छ।
माछापुच्छ्रेको बन्देज-विमर्श
माछापुच्छ्रेको बन्देज-विमर्श आरोहण निषेधित माछापुच्छ्रे हिमाललाई खुला गरिनुपर्ने आवाज उठिरहँदा पर्यावरणीय प्रभाव लगायतका पाटोमा बृहत् अध्ययन गरेर मात्र उचित निर्णय लिइनुपर्छ।
नेपाली सङ्गीत कि पहाडी सङ्गीत?
नेपाली सङ्गीत कि पहाडी सङ्गीत? पहाडी सङ्गीतलाई मात्र राष्ट्रिय र मौलिक ठान्ने विभेदी मानसिकताकै कारण मूलधारको नेपाली सङ्गीतमा मधेशीलाई सहभागी गराउने सवालमा काठमाडौं सधैं अनुदार रहिरह्यो।
पुल (कथा)
पुल (कथा) अहिले पनि मलाई लागिरहन्छ, कुनै दिन दिलु दाइ पनि नदीको किनारमा टुप्लुक्क देखा पर्नेछन् र भन्नेछन्, “म त धेरै पर बोर्डरतिर पुगेर पो बाँचें। लाइफ त यत्तिकै कहाँ सिदिन्छ र हौ? कति पो इन्जई गर्नु छ।”
किन हराए ‘जनवादी’ गीत र स्रष्टा?
किन हराए ‘जनवादी’ गीत र स्रष्टा? सरकारसँगको संघर्षका वेला राजनीतिक दलहरूले प्राथमिकता दिँदै खूबै खपत गरेका क्रान्तिकारी एवं प्रगतिशील गीत र तिनका स्रष्टाको वास्ता अहिले कसैलाई छैन।
साहित्यमा दलित सरोकारः कसले लेख्ने, किन लेख्ने?
साहित्यमा दलित सरोकारः कसले लेख्ने, किन लेख्ने? दलितका विषयमा साहित्य लेखिरहेका दलित र गैरदलित दुवै समुदायमा प्रष्ट वैचारिकीको समस्या देखिन्छ।
अभिलाषा एउटा विस्फोटको
अभिलाषा एउटा विस्फोटको
याक्दुहाङ धिरज
शायद अब मैलेआफूभित्रका यावत् आतङ्ककारीहरू निर्मूल पार्नपड्काउनुपर्नेछ एउटा बुद्ध–बम।
स्वतन्त्रताको सङ्गीत हाे लाेक-पप
स्वतन्त्रताको सङ्गीत हाे लाेक-पप
कडा नियमहरूमा नबाँधिने र सरल शैलीमा बग्ने लोक–पप विधाले नेपाली सङ्गीतमा स्वतन्त्र स्थानको खोजी गरेको छ।
‘यो समालोचकको समय होइन’
‘यो समालोचकको समय होइन’
‘अग्रज लेखकहरू बार्दलीमा बसेर तल हेर्थे। यसरी हेर्दा त टाउको, आँखा मात्र देखिन्छ। अहिलेका लेखकहरू पिंधमै गएर, त्यही समाजसँग साक्षात्कार गर्दै लेख्दै छन्, यो राम्रो पक्ष हो।’
बाबा‚ त्यो मृत्युको कुवा थियो
बाबा‚ त्यो मृत्युको कुवा थियो बेहोशीबाट ब्युँझेपछि चकित भएर बाबाले चारैतिर हेर्दै सोध्न सक्नुभएको थियो, “निर्मिता, के त्यो साँच्चै सपना मात्रै थियो? सपना मात्रै थियो कि?”
उपन्यासमा जनजातीय पहिचान
उपन्यासमा जनजातीय पहिचान आदिवासी जनजातिको इतिहास तथा राजनीतिक, सांस्कृतिक र सामाजिक विशेषता राम्ररी नबुझी छिपछिपे रूपमा चित्रण गरिएका धेरैजसो नेपाली उपन्यास समाजलाई दिशाबोध गराउने कसीमा कमजोर छन्।
प्रवासमा
प्रवासमा महीनाको खास दिन तनखा आएको दिनचम्किन्छ मन रातभर उज्यालिने सउल टावर जस्तै भुलेर जम्मै थकान 
मायाको याम
मायाको याम “सबैलाई त्यस्तै लाग्छ, साथमा सुन्दर वर्तमान हुँदाहुँदै कुरूप लाग्छ। कि भविष्यको चिन्ता गरेर कि विगतको भारी बोकेर सुन्दर वर्तमान बर्बाद बनाउँछ।”
जोसँग अनुहारै थिएन
जोसँग अनुहारै थिएन
दुई कविता
दुई कविता रहरहरू घरमै छाडेर मात्रआमासँग बजार जान पाउँछन्।
यी सङ्गीतकारका सौगात
यी सङ्गीतकारका सौगात दार्जीलिङबाट आएका अम्बर गुरुङ र गोपाल योञ्जनले कविता, सङ्गीत र गायनको नौलो संयोजन गर्दै नेपाली सङ्गीतमा विविध स्वाद थपेका थिए।
हिपहपको लहर
हिपहपको लहर नेपाली र्‍याप तथा हिपहप सङ्गीतले तीन दशकयता नयाँ नयाँ अभ्यास गर्दै युवा जमातमा लोकप्रियता फराकिलो पार्दै गएको छ।
डिजिटल दशैं
डिजिटल दशैं काम, पढाइका सिलसिलामा विदेशिएका वा घरबाट टाढा रहेकाहरूका लागि दशैं मनाउन प्रविधि ‘वरदान’ बनेको छ।
परिबन्द
परिबन्द आज देशमा गणतन्त्र आएको छ। गाउँको मुहार पनि थोरै फेरिएको छ। तर, त्योभन्दा पनि उही सामन्तहरूको रजगज बढेको छ।
हामीलाई थाहा हुनुपर्छ
हामीलाई थाहा हुनुपर्छ थाहा हुनुपर्छहामीले हिंड्ने फरक, कठिन बाटोर, फरक गन्तव्य 
मैलो छैन मधेश
मैलो छैन मधेश हाम्रो लेखनी मधेशी समाजको फराकिलो आयामको पिँधसम्म पुग्न नसक्दा नेपाली साहित्यले मधेशलाई सधैं मैलो, फोहोरी, दीनहीन, चेतनाहीन, दरिद्र र लाचार देखिरह्यो।